Proton Electron Neutron ပရိုတြန္ ျႏဴထြန္ အီလက္ထရြန္ တို ့ရဲ ့ အေရအတြက္ကို တြက္နည္း

ဒီေန႔ေတာ႔ ေခါင္းစဥ္ေလးအတိုင္းပါပဲ။ ပရိုတြန္၊ အီလက္ထရြန္ေတြနဲ႔ နယူထရြန္ေတြ ရဲ ႔ အေရအတြက္ကို ဘယ္လိုရွာၾကမလဲ? တဲ႔ ခုေရးမယ္႔အေၾကာင္းမွာ ရွာတယ္ဆိုတာထက္ ရွာေဖြဖို႔ထက္ အေျခခံသိရွိျခင္း ေဖာ္ျမဴလာေလးဆို ပိုမွန္ပါတယ္။ တစ္ကယ္လို႔ အမွားပါတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ခြင္႔လြတ္ၾကပါ။ ကဲ … ထားပါေတာ႔  ခု ဒီအေၾကာင္း ^{How to find the number of protons, electrons and neutrons?} ကိုႏွိပ္လိုက္တာနဲ႔ English လိုေရးသားထားသည္မ်ားကို သြားေရာက္ေလ႔လာႏိုင္မွာျဖစ္ေပမယ္႔ ဦးစြာမဏာမေတာ႔ ျမန္မာမႈ ျပဳ၍ ဘာသာ ျပန္ဆိုျခင္းကို ေအာက္မွာ အရင္ေရးသားတင္ျပပါရေစေပါ႔ဗ်ာ …. ဖတ္ရႈအားေပးေတာ္ မူၾကပါအံုးေနာ္

ပရိုတြန္၊ အီလက္ထရြန္ေတြ နဲ႔ နယူထရြန္ေတြ ရဲ ႔ အေရအတြက္ကို ဘယ္လိုရွာမလဲ?

အက္တမ္မွာရွိတဲ႔ ပရိုတြန္၊ အီလက္ထရြန္ ႏွင္႔ နယူထရြန္ အေရအတြက္တိုု႔ကို ရွာဖို႔အတြက္ ေအာက္ပါ အဆင္႔ ေတြကေတာ႔လြယ္ကူတဲ႔အဆင္႔ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။

ပထမအဆင္႔ – အခ်က္အလက္ေတြစုေဆာင္းျခင္း ။ ။ပထမဆံုး အဆင္႔အေနနဲ႔ သင္လုပ္ဖို႔လိုတာက သင္႔ ျဒပ္စင္ ရဲ ႔ အခ်က္အလက္အခ်ဳိ ႔ ကိုရွာေဖြဖို႔ပဲျဖစ္ ပါတယ္။ ျဒပ္စင္ေတြကို အစီစဥ္တက် စဥ္ထားတဲ႔ ဇယားကို သြားျပီး သင္႔ရဲ ႔ျဒပ္စင္ ကို(သင္ရွာလိုတဲ႔ ျဒပ္စင္) ကိုေရြးခ်ယ္ပါ။ ေအာက္ပါ ခရစ္ပတန္ ျဒပ္စင္အတြက္ ဥပမာကို ၾကည္႔ၾကပါစို႔ …

ဒုတိယအဆင္႔ – ပရိုတြန္မ်ား ၏ အေရအတြက္။   ။ ျဒပ္စင္၏ အက္တမ္မွာရွိတဲ႔ အက္တမ္အမွတ္စဥ္ဟာ ပရိုတြန္မ်ား၏ အေရအတြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင္႔ ခရစ္ပတန္၏ အက္တမ္အမွတ္စဥ္ဟာ (၃၆) ျဖစ္ပါ တယ္။ ဆိုလိုတာက ခရစ္ပတန္ အက္တမ္၏ ႏ်ဴးကလီးယပ္စ္ထဲမွာ ပရိုတြန္ (၃၆) လံုးရွိေနလို႔ပါပဲ။ အဲဒီ ခရစ္ပတန္အက္တမ္တိုင္း၏ ႏ်ဴးကလီးယပ္စ္ထဲမွာ (၃၆) လံုး ပရိုတြန္ပါ၀င္ေနတာပါ။ တစ္ကယ္လို႔ အက္တမ္ မွာ ပရိုတြန္ (၃၆)လံုးမရွိပါက ဒါဟာ ခရစ္ပတန္ အက္တမ္ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ အက္တမ္၏ ႏ်ဴးကလီးယပ္စ္မွ ပရိုတြန္မ်ား ထပ္ေပါင္းျခင္း သို႔မဟုတ္ ေရြ ႔လွ်ားျခင္း ဟာ တစ္ျခား (ျခားနားကြဲျပားေသာ)ေသာ ျဒပ္စင္တစ္ခုကို ဖန္တီးလိုက္ တာပါပဲ။ ဥပမာအေနျဖင္႔ ေျပာရရင္ ခရစ္ပတန္အက္တမ္မွ ပရိုတြန္တစ္လံုး ထြက္သြား (ေရြ ႔လွ်ားသြား) ပါက ဘရိုမိုင္း အက္တမ္ကို ျဖစ္ေပၚေစပါ သည္။

တတိယအဆင္႔ – အီလက္ထရြန္မ်ား ၏ အေရအတြက္။   ။အက္တမ္ေတြမွာ ျပီးျပည္႔စံုေသာ (အျပည္႔အ၀ ရွိေသာ) လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မရွိၾကပါ။ ဒါဟာ ဘာကိုဆိုလိုတာ လဲဆိုရင္ ပရိုတြန္မ်ား ၏ အဖိုလွ်ပ္စစ္ဓါတ္ႏွင္႔ အီလက္ထရြန္မ်ား ၏ အစ္မလွ်ပ္စစ္ဓါတ္ၾကားမွာ တူညီတဲ႔ ညီမွ်မႈ တစ္ခုရွိေနလို႔ပါပဲ။ ဓါတ္ျပယ္ေနတဲ႔ အက္တမ္တိုင္းမွာ ပရိုတြန္ေတြနဲ႔ အီလက္ထရြန္ေတြ၏ အေရ အတြက္က တူညီေနၾကပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင္႔ေျပာရရင္ … ခရစ္ပတန္အက္တမ္မွာ ပရိုတြန္(၃၆) လံုးနဲ႔ အီလက္ထရြန္ (၃၆) လံုးရွိျပီး အဲဒီအက္တမ္မွာ ျပီးျပည္႔စံုေသာ (အျပည္႔အ၀ရွိေသာ) လွ်ပ္စစ္ဓါတ္မရွိၾကပါ။

အီလက္ထရြန္ေတြဟာ အထူးစီစဥ္ထားတဲ႔လမ္းေၾကာင္းထဲမွာ အက္တမ္ေတြကို အစီစဥ္တက် လွည္႔ပတ္ ေနၾကပါတယ္။ အက္တမ္ေတြက အီလက္ထရြန္ရရွိျခင္း သို႔မဟုတ္ ဆံုးရႈံးျခင္းကေန ျဖစ္ေပၚ လာတာကို အိုင္ယြန္လို႔ အမည္ေခၚဆိုပါတယ္။ အိုင္ယြန္ေတြမွာ အက္တမ္မ်ား၏ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ ဘာတစ္ခုမွ ပိုရွိၾကပါဘူး။အက္တမ္ကေနျပီးေတာ႔ အီလက္ထရြန္ေတြ ေပါင္းသြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေရြ ႔သြားတာပဲျဖစ္ျဖစ္ ၎ ျဒပ္စင္အေနျဖင္႔ ေျပာင္းလဲျခင္းမရွိပါက။ ဒါဟာ နတ္ခ်တ္ (တစ္နည္းအားျဖင္႔ ဓါတ္ျပယ္ေနသည္) ဟုေျပာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ Net Charge အေၾကာင္း ေအာက္မွာ ထပ္ရွင္းျပပါ႔မယ္။

ဥပမာ … ခရစ္ပတန္ အက္တမ္ ၏ ခရစ္ပတန္ အိုင္ယြန္မွ အီလက္ထရြန္ေရြ ႔သြားတာကို Kr+ ဆိုတဲ႔ ပံုစံနဲ႔ အျမဲေရးသားၾကပါတယ္။ အေပါင္းလကၡဏာက လွ်ပ္စစ္ဓါတ္ဖိုျဖစ္ေၾကာင္းကို ဆိုလိုတာပါ။ ဘာေၾကာင္႔ ဒီလိုျဖစ္ရတာလဲဆိုရင္ အက္တမ္ကေနထြက္သြားတဲ႔ အီလက္ထရြန္က လွ်ပ္စစ္ဓါတ္အမ အျဖစ္ထြက္သြား လို႔ပါပဲ။ က်န္ရွိခဲ႔တဲ႔ အီလက္ထရြန္ (၃၅) လံုးက ပရိုတြန္လွ်ပ္စစ္ဖို (၃၆)လံုးထက္ အေရအတြက္နည္းျပီး အဲဒီထြက္သြား တဲ႔ရလဒ္ကေတာ႔ လွ်ပ္စစ္ဓါတ္+1 ပဲျဖစ္ပါတယ္။

စတုတၳအဆင္႔ – နယူထရြန္မ်ား ၏ အေရအတြက္။   ။ နယူထရြန္ေတြ ၏ အေရအတြက္က ျဒပ္စင္ထဲမွာ အမ်ိဳး အမ်ိဳးရွိႏိုင္ျပီး တူညီတဲ႔ ျဒပ္စင္တစ္ခု ၏ အက္တမ္ (၂) ခုမွာလည္း ကြဲျပားတဲ႔ နယူထရြန္ေတြရွိၾကပါတယ္။ ျပီးေတာ႔အဲဒါေတြကို အိုင္ဆိုတုပ္လို႔ ေခၚၾကပါတယ္။

မည္သည္႔ ျဒပ္စင္တိုင္းကိုမဆို 36Kr လို အျမဲတမ္းေရးၾကျပီး ၎ျဒပ္စင္ ၏ နာမည္အျပည္႔အစံု အစား သေကၤတမ်ားအေနျဖင္႔ ေဖာ္ျပၾကေသာအခါ 36Kr or 12C or 26Al ကဲ႔သို႔ ေရးၾကပါတယ္။ အေပၚမွာပါရွိတဲ႔ နံပါတ္ေလးေတြကို ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္လို႔ေခၚၾကျပီး ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္ေတြဟာ ပရိုတြန္ေတြရဲ ႔အေရအတြက္ ပမာဏ ႏွင္႔တူညီၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင္႔ သင္႔ေနအျဖင္႔ နယူထရြန္ေတြရဲ ႔ အေရအတြက္ (ပမာဏ)ကိုရွာခ်င္လွ်င္ ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္ထဲ ကေနျပီး အက္တမ္အမွတ္စဥ္ကိုႏုတ္လိုက္တာနဲ႔ နယူထရြန္ေတြရဲ ႔ အေရအတြက္ကို သင္ရရွိပါလိမ္႔မယ္။ ယခု ေဖာ္ျပတဲ႔ ညီမွ်ျခင္းက ခရစ္ပတန္အက္တမ္အတြက္ ျဖစ္လာတာပါ။ နယူထရြန္အေရအတြက္= ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္ – အပ္တမ္အမွတ္စဥ္=၈၄-၃၆=၄၈.

ဒါဆိုရင္ေတာ႔ အက္တမ္မွာရွိတဲ႔ ပရိုတြန္၊ အီလက္ထရြန္ေတြ နဲ႔ နယူထရြန္ေတြ ရဲ ႔ အေရအတြက္ကို ရွာဖို႔ အတြက္ ေအာက္ပါ နည္းလမ္းေတြကို မွတ္မိလိုက္ရံုပါပဲ။

• ပရိုတြန္အေရအတြက္မ်ား = အက္တမ္အမွတ္စဥ္
• အီလက္ထရြန္အေရအတြက္မ်ား = ပရိုတြန္အေရအတြက္မ်ား = အက္တမ္အမွတ္စဥ္
• နယူထရြန္အေရအတြက္မ်ား = ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္ – အက္တမ္အမွတ္စဥ္
• ျဒပ္ထုအမွတ္စဥ္ = ပရိုတြန္မ်ားအေရအတြက္ + နယူထရြန္မ်ားအေရအတြက္

How to find the number of protons, electrons and neutrons? : To find the number of protons, electrons and neutrons in an atom, just follow these easy steps:

Step 1 – Gather Information ။   ။ The first step you will need to do is find some information about your element. Go to the Periodic Table of Elements and you can select your element from this table. Example, let’s see in the following element for krypton.

Step 2 – The Number of Protons ။    ။ The atomic number is the number of protons in an atom of an element. Example, krypton’s atomic number is 36. This means that an atom of krypton has 36 protons in its nucleus. There is that every atom of krypton contains 36 protons. If an atom doesn’t have 36 protons, it can’t be an atom of krypton. Adding or removing protons from the nucleus of an atom creates a different element. For example, removing one proton from an atom of krypton creates an atom of bromine.

Step 3 – The Number of Electrons ။   ။Atoms have no overall electrical charge. That means that there must be a balance between the positively charged protons and the negatively charged electrons. Every neutral atom has an equal number of protons and electrons. For example, the krypton atom has 36 protons and 36 electrons and there is no overall charge.

Electrons are arranged around atoms in a special way. An atom can gain or lose electrons, becoming what is known as an ion. An ion is nothing more than an electrically charged atom. Adding or removing electrons from an atom does not change which element it is, just its net charge.

For example, removing an electron from an atom of krypton forms a krypton ion, which is usually written as Kr+. The plus sign means that this is a positively charged ion. It is positively charged because a negatively charged electron was removed from the atom. The 35 remaining electrons were outnumbered by the 36 positively charged protons, resulting in a charge of +1.

Step 4 – The Number of Neutrons ။     ။ The number of neutrons in an element can also vary, and if two atoms of the same element have different numbers of neutrons, then they are called isotopes.

The any element is usually written as 36Kr , and when using the symbol for the element instead of its full name: 36Kr or 12C or 26Al. The number is called the mass number, and the mass number is equal to the sum of the number of protons.

So if you want to find the number of neutrons, subtract the mass number from the atomic number, and then you will get the number of neutrons. For krypton atom, this equation becomes: Number of Neutrons = Mass Number – Atomic Number = 84 – 36 = 48.

In this case, to find the number of protons, electrons and neutrons in an atom, just remember these following methods.

Number of Protons = Atomic Number
Number of Electrons = Number of Protons = Atomic Number
Number of Neutrons = Mass Number – Atomic Number
Mass Number = Number of Protons + Number of Neutrons

ေက်းဇူးအထူးတင္ရွိပါတယ္ခင္ဗ်ား