Data Communication ႏွင့္ Networking
ebook တစ္ခုလံုးကို download လုပ္ယူရန္
http://www.acmv.org/ebook/Data_Commu...Networking.pdf
၁.၁. Data Communication
Computer information system မ်ားတြင္ Data မ်ားကို binary information unit (သို႔မဟုတ္ bits) မ်ားၿဖင့္ ေဖာ္ၿပသည္။ 0 ႏွင့္ 1 ကိုသာ အသံုးၿပဳ၍ Data မ်ားကို ေဖာ္ၿပသည္။
Data Communication ဆိုသည္မွာ Transmission Medium (wire ၊ cable စသည့္ ၾကိဳးတစ္မ်ိဳးမ်ိဳး) တစ္ခုခုၿဖင့္ ဆက္သြယ္ထားသည့္ device ၂ခုတို႔ Data မ်ား အၿပန္အလွန္ လဲလွယ္ၾကၿခင္းၿဖစ္သည္။ Wireless communication မ်ားအတြက္ radio wave ႏွင့္ microwave သည္ Transmission Medium ၿဖစ္သည္။ ဥပမာ အေဆာက္အဦးတစ္ခုအတြင္းရွိ Device မ်ား အခ်င္းခ်င္း Data မ်ား အၿပန္အလွန္လဲလွယ္ၿခင္းၿဖစ္သည္။
Data Communication System တြင္ ၏ Effectiveness သည္ အေၿခခံအခ်က္ ၃ ခ်က္ေပၚတြင္မူတည္သည္။
(၁) Delivery - System သည္ Data မ်ားကို ေရာက္ရမည့္ေနရာ (Correct destination) သို႔ ေရာက္ေအာင္ပို႔ႏိုင္ရမည္။ လက္ခံရမည့္သူ (receiver device ) သို႔ အသံုးၿပဳသူ (User) ကသာ Data မ်ားကို ရရွိရမည္။ လမ္း၌မသက္ဆုိင္သူမ်ား Data မ်ားမယူနုိင္ေအာင္ကာကြယ္ေပးနုိင္ရမည္။
(၂) Accuracy - System မ်ားသည္ Data မ်ားကို တိက်စြာ မွန္ကန္စြာ ေပးပို႔ရမည္။ လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ပ်က္စီးယုိယြင္းသြားသည့္ Data မ်ားႏွင့္ မမွန္သည့္ Data မ်ားကို အသံုးၿပဳရန္ မၿဖစ္ႏိုင္ေတာ့ေပ။
(၃) Timeliness - System သည္ Data မ်ားကို ေရာက္ရမည့္ အခ်ိန္အတြင္း အခ်ိန္မွန္ ေရာက္ရွိရန္လုိသည္။

Data Communication System မ်ားကို Component ၅ ခုၿဖင့္ တည္ေဆာက္ထားသည္။
(၁) Message – Message သည္ ေပးပို႔ရမည့္ information (သုိ့) Data ၿဖစ္သည္။ သို႔မဟုတ္ Communicate လုပ္ရန္ information မ်ား (Data မ်ား) ၿဖစ္သည္။ Message မ်ားသည္ စာလံုးမ်ား (text မ်ား) ၊ နံပါတ္မ်ား (number) ၊ အသံမ်ား (sound) သို႔မဟုတ္ ဗီဒီယို (video) မ်ား စသည္ ပံုစံ အမ်ိဳးမ်ိဳးၿဖစ္နုိင္သည္။
(၂) Sender – ေပးပို့သူ (Sender) ဆိုသည္မွာ Data Message ကို ေပးပို႔သည့္ (Send လုပ္သည့္) device ၿဖစ္သည္။ Computer ၊ Workstation ၊ Telephone handset ၊ Video camera တို႔ၿဖစ္သည္။
(၃) Receiver – လက္ခံသူ (Receiver) ဆိုသည္မွာ Message ကို လက္ခံသည့္ (receive လုပ္မည့္) Device ၿဖစ္သည္။ PC ၊ Handset ၊ TV တို႔ၿဖစ္သည္။
(၄) Medium – Medium ဆိုသည္မွာ (Transmission Media) ၿဖစ္သည္။ ေပးပုိ့သူ (Sender) ဆီမွ Message သည္ လက္ခံသူ (Reciver) ထံသို႔ ေရာက္သြားေအာင္ ဆက္သြယ္ထားသည့္ Physical path ၿဖစ္သည္။ Twisted pair wire ၊ Coaxial cable ၊ Fiber optic cable ၊ Laser ၊ Radio wave ႏွင့္ Satellite microwave တိုၿ့ဖစ္သည္။
(၅) Protocol – Protocol ဆိုသည္မွာ Data communication ကို ၾကီးၾကပ္သည့္ စည္းမ်ဥ္း စည္းကမ္း မ်ား (rules) ၿဖစ္သည္။ Communicating Device မ်ား အခ်င္းခ်င္း ထားရွိသည့္ သေဘာတူညီခ်က္ၿဖစ္သည္။ ဘာသာစကားတူသည္။ Protocol မရွိလွ်င္ Device ၂ခုကို Connect သာလုပ္ႏိုင္သည္။ ဆက္သြယ္ၿခင္း (Communication) လုပ္နုိင္လိမ့္မည္ မဟုတ္ေပ။
၁.၂ Network
Network ဆိုသည္မွာ Media Link တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးၿဖင့္ ခ်ိတ္ဆက္ထားသည့္ Device မ်ားၿဖစ္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ ထို Device မ်ားကို Node ဟုလည္းေခၚသည္။ Data မ်ားကို ေပးပိုနုိင္ေသာ (Send လုပ္ႏိုင္ေသာ) စြမ္းရည္၊ လက္ခံနုိင္သည့္ (Receive လုပ္ႏိုင္သည့္) စြမ္းရည္ရွိသည့္ Device မ်ား (Node မ်ား) မွာ Computer ႏွင့္ Printer တို႔ၿဖစ္သည္။ ထို Device မ်ားကို ဆက္သြယ္ထားသည့္ Connecting Link ကို Channel ဟုေခၚသည္။
Network မ်ား Effective ၿဖစ္မႈႏွင့္ Efficient ၿဖစ္မႈကိုတိုင္းသည့္ အခ်က္မ်ားမွာ
(က) Performance
(ခ) Reliability ႏွင့္
(ဂ) Security တို႔ၿဖစ္သည္။
(က) Performance – Network တစ္ခု၏ Performance သည္
(၁) အသံုးၿပဳသူအေရအတြက္ (Number of user) – အသံုးၿပဳသူမ်ား (Users)တစ္ၿပိဳင္နက္ Network ကို အသံုးၿပဳၿခင္းေၾကာင့္ response time ပိုၾကာေစနုိင္သည္။ ေႏွးေကြး သြားေစနုိင္သည္။ High traffic အခ်ိန္၌ Performance က်ဆင္းနုိင္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ Network တစ္ခုသည္ User မ်ားမ်ား သံုးသည့္အခ်ိန္၌ ၿမန္ၿမန္ Response လုပ္ႏိုင္လွ်င္ Performance ေကာင္းသည္ဟု ဆိုႏိုင္သည္။
(၂) Type of transmission – Data မ်ားသြားႏႈန္းသည္ medium အေပၚတြင္မူတည္သည္။ 100 Megabits per second (100 Mbps) ႏႈန္းၿဖင့္သယ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ medium သည္ 10 Megabits per second (10 Mbps) ႏႈန္းၿဖင့္သယ္ေဆာင္ႏိုင္သည့္ medium ထက္ ၁၀ ဆခန္႔ပို စြမ္းရည္ေကာင္းသည္။ powerful ၿဖစ္သည္။
(၃) Hardware – Transmission လုပ္ရန္ ပို၍ၿမန္သည့္ computer ႏွင့္ ပိုၾကီးမားသည့္ storage capacity တို႔သည္ Network performance ကို ပုိေကာင္းေစသည္။
(၄) Software - Sender ၊ Receiver ႏွင့္ Intermediate node တို႔၌ Data မ်ားကို process လုပ္သည့္ Software မ်ားေၾကာင့္ Network performance ေကာင္းလာနုိင္သည္။
(ခ)Reliability
Reliability ကိုေအာက္ပါအခ်က္မ်ားၿဖင့္ တိုင္းသည္။
(က) အသံုးၿပဳ၍မရသည့္ အၾကိမ္အေရအတြက္ (Frequency of Failure)
(ခ) ခ်ိဳ့ယြင္းၿပီးေနာက္ၿပန္ေကာင္းလာေအာင္ၿပဳလုပ္ရန္ၾကာခ်ိန္ (Recovery time of a network after a failure) ႏွင့္
(ဂ) Catastrophe တုိ့ၿဖစ္သည္။
Network မ်ားကို မီးေလာင္ၿခင္း၊ ငလ်င္လႈပ္ၿခင္း စသည့္ catastrophic event စသည့္ ေဘးအႏၲရယ္မ်ားမွာ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား ၿပဳလုပ္ထားသင့္သည္။

(ဂ) Security
unauthorized access ႏွင့္ virus တုိ့သည့္ Network မ်ား၏ လံုၿခံဳေရး (security) ကို အႏၱရာယ္ေပးနုိင္သည္။
Data မ်ားတစ္ေနရာမွ အၿခားတစ္ေနရာသုိ့မည့္ကဲ့သုိ့ ေရာက္ရွိသြားသည္ကို နားလည္ရန္အတြက္ communication device မ်ား အၿပန္အလွန္ ဆက္ဆံမွဳ (relationship) ကို နားလည္ရန္လုိသည္။
အေၿခခံအားၿဖင့္ ပံုစံ ၅ မ်ိဳးရွိသည္။
(က) Line Configuration
(ခ) Topology
(ဂ) Transmission Mode
(ဃ) Categories of Network ႏွင့္
(င) Internet work တိုၿဖစ္သည္။
Line Configuration ဆိုသည္မွာ Link တစ္ခုတြင္ communicating device မ်ား တဲြ၍တပ္ဆင္ထားၿခင္း(attach လုပ္ထားၿခင္း)ကို ဆိုလိုသည္။ Link ဆိုသည္မွာ Device တစ္ခုႏွင့္ အၿခား Device တစ္ခုအၾကားရွိ Data transfer လုပ္ရန္ physical path ၿဖစ္သည္။
Line Configuration ၂မ်ိဳးမွာ point to point ႏွင့္ multi point တို႔ၿဖစ္သည္။
Point to Point - Line Configuration ဆိုသည္မွာ Device ၂ခုအၾကားရွိ သီးသန့္သတ္မွတ္ထားသည့္ (Dedicated) Link ၿဖစ္သည္။ Channel တစ္ခုလံုး၏ Capacity ကို ထို Device ၂ခုအတြက္သာ သံုးခြင့္ ေပးထားသည္။

Multipoint Line Configuration ဆိုသည္မွာ ၂ခုထက္ပိုသည့္ Device မ်ား Link တစ္ခုတည္းကို အတူတကြ အသံုးၿပဳၾကၿခင္းၿဖစ္သည္။

၁.၃ Topology
Topology ဆိုသည္မွာ Physical နည္း သို႔ Logical နည္း ၿဖင့္ network ၿဖစ္ေအာင္ ခ်ိတ္ဆက္(Connect) ထားသည့္ ပံုစံကို ဆိုလိုသည္။ Device ၂ခု (သို႔) ၂ခုထက္မ်ားသည့္ Device မ်ား Link တစ္ခု၌ ခ်ိတ္ထားသည္။ Link မ်ားစုေပါင္း ခ်ိတ္ဆက္ၿခင္းၿဖင့္ topology ကိုၿဖစ္ေစသည္။
အေၿခခံ topology ၅မ်ိဳးမွာ (၁) Mesh ၊ (၂) Star ၊ (၃) Tree ၊ (၄) Bus ႏွင့္ (၅) Ring တို႔ၿဖစ္သည္။

ေကာင္းထက္ညြန့္ျ