အစဥ္အလာ အရ ဘေမာင္တို႔ သိခဲ့ရတာက “ဘုရားေတာင္မွ မိခင္ရဲ႕ ႏို႔တစ္လံုးဖိုး” ပဲ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏုိင္တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ တစ္ရက္ ဧည့္ခန္း စားပြဲေပၚမွာ တင္ထားတဲ့ စာအုပ္ ပါးပါး ေသးေသးေလးကို ယူၿပီး ဇနီးသည္က ဘေမာင္ကို “ဖတ္ၾကည့္ဦး” ဆိုၿပီး ေပးလာတယ္။ဆရာေတာ္ အရွင္ ဆႏၵာဓိက ေရးထားတဲ႔ “မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္း” ဆိုတဲ့ လက္တစ္၀ါးေလာက္ စာအုပ္ေလးပါ၊ စာမ်က္ႏွာ ၃၀ ေလာက္ပဲ ရွိတဲ့ အဲဒီ စာအုပ္ေလးက ဘေမာင္တို႔ သိထား၊ မွတ္ထားတဲ့ အစဥ္အလာ အသိ တစ္ခုလံုးကို ေျပာင္းလဲ ေပးလိုက္ႏုိင္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ ေက်းဇူးက ႀကီးမားလွတယ္။ ဟုတ္တယ္၊ လူေပါင္းမ်ားစြာရဲ႕ အသိမွား တစ္ခုကို အမွန္ျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ ေပးႏိုင္လို႔ပါပဲ။
ဘ၀ တစ္ခုမွာ အသိက အေရး အႀကီးဆံုး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အသိမွားရင္ အလုပ္ေတြ မွားၾကမယ္၊ ရလဒ္ေတြ မွားၾကမယ္၊ ေနာက္ဆံုး တစ္ဘ၀ထဲမွာတင္ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္႐ံုတင္ မဟုတ္ဘူး၊ သည္ဘ၀ အလုပ္ အမွားကေန ေနာင္ဘ၀ အက်ဳိးဆက္ အတြက္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္သြားေစမွာ။ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိက စာမ်ားမ်ား ေရးႏုိင္ပါေစ။ ဆရာေတာ္လုိမ်ဳိး သာသနာ့ အာဇာနည္ေတြ မ်ားမ်ား ထြက္ေပၚပါေစလို႔ ဘေမာင္ ဆႏၵ ျပဳရပါတယ္။ အေမးအေျဖ ၂ ခုတည္း၊ ဒါေပမဲ့ တန္ဖိုးႀကီးတယ္ အိတ္ေဆာင္ အရြယ္ စာအုပ္ပါးေလးထဲမွာ အေမးအေျဖ ႏွစ္ပုဒ္တည္း ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တန္ဖိုးက အလြန္ႀကီးတယ္။ ဓမၼဒါန ျပဳႏုိင္ေအာင္လို႔ ထုတ္ထားတဲ့ စာအုပ္ေလး။ ဘေမာင္ရဲ႕ဇနီးက ၀ယ္ၿပီး လွဴထားတာေတာင္ အေရအတြတ္က မနည္းမေနာ ရွိေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ကိုယ္ကသာ မအားလို႔ မဖတ္ျဖစ္ေသးတာ။ စာပါ အႏွစ္သာရက မိဘေက်းဇူး ဘယ္လို ဆပ္မလဲ ဆိုတာပဲ။
ပထမ ေမးခြန္းက ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ဟာ မိခင္ ေက်းဇူးကို ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အေပၚ ေမးထားတာ။ စာေတြေရး၊ စာေတြ ဖတ္ေနတဲ့ ဘေမာင္တို႔ေတာင္ အစဥ္အလာ အသိနဲ႔ ဘုရားရွင္ေတာင္ မိခင္ရဲ႕ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်ခဲ့တယ္လို႔ သိထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ သာမန္ လူေတြ ဆိုရင္ေတာ႔ မေျပာနဲ႔ေတာ႔။
မိဘေက်းဇူး အင္မတန္မွ ႀကီးမားတာ လူတိုင္း သိၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ အာရွတန္ဖိုး အေျခခံၾကတဲ့ အာရွသားေတြ ဆိုရင္ အေနာက္ကမာၻကထက္ မိဘ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီးသိ၊ ပိုၿပီး တန္ဖိုး ထားတတ္ၾကေလ့ ရွိတယ္။ အမွန္ တကယ္က မိဘ ေက်းဇူးကို အမႊန္း တင္ခ်င္လြန္းလို႔ ခ်ဲ႕ကားေရးသားလာၾကရာ ကေန ေနာက္ဆံုး ဘုရားရွင္ေတာင္မွ ႏို႔တစ္လံုးပဲ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ျဖစ္လာတာလို႔ ဆရာေတာ္က ေထာက္ျပထားခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပ (ပိဋကတ္ေတာ္)ေတြထဲမွာ ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်တယ္လို႔ မပါ၀င္ခဲ့ပါဘူး။ အ႒ကထာ ဆရာေတြ၊ ဋီကာ ဆရာေတြကလည္း မဖြင္႔ဆို ထားခဲ႔ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ ေရးခဲ့၊ သားခဲ့ၾကသူ ေတြရဲ႕က႑က အထူး သတိထားစရာ ျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ္ ေရးခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို ထင္ရွား ေစခ်င္တဲ့ အခါ အပံ့အပိုး အျဖစ္ ေရးရတဲ့ အေျခ အေနနဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကို အရွည္သျဖင့္ အတြက္ အထူး သတိ ထားသင့္ၾကတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ သာမန္ ရသစာေပ မွာ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ အသိနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြမွာ အသိေပး အမွား မျဖစ္ေစဖို႔ အထူး ဂ႐ုျပဳသင့္ၾက တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဆရာေတာ္က ပါဠိေတာ္ မူရင္းကေန မွီျငမ္းၿပီး ျပန္ရွင္းျပထားတာ တိုတိုတုတ္တုတ္နဲ႔ အေတာ္ ကေလး ထိထိမိမိ ရွိလွပါတယ္။ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီ ေထရီမႀကီး ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ခါနီးမွာ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ကို ေလွ်ာက္တင္ခဲ့တဲ့ စကားပါ။
“ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ဘုရားကို တပည့္ေတာ္က ေလာကႏို႔ရည္ တိုက္ေကၽြးၿပီး အရွင္ဘုရားရဲ႕ ႐ူပကာယ (႐ုပ္ကိုယ္ထည္) ႀကီးထြားလာေအာင္ ေမြးျမဴခဲ့ရတဲ့ အတြက္ တပည့္ေတာ္ဟာ အရွင္ ဘုရားရဲ႕မယ္ေတာ္ႀကီး (မိခင္) ျဖစ္ပါတယ္”
“တပည့္ေတာ္ကို အရွင္ဘုရားက ဓမၼႏို႔ရည္ တိုက္ေကၽြးၿပီး တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ဓမၼကာယ (တရားကိုယ္ထည္) ႀကီးထြားလာေအာင္ ေမြးျမဴခဲ့ရတဲ့ အတြက္ အရွင္ဘုရားဟာ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ခမည္း ေတာ္ႀကီး (ဖခင္) ျဖစ္ပါတယ္”
“တပည့္ေတာ္ တိုက္ေကၽြးခဲ့တဲ့ ေလာက ႏို႔ရည္က ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္ျခင္းကို တဒဂၤ၊ တစ္ခဏပဲ ၿငိမ္းေအး ေျပေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အရွင္ဘုရား တိုက္ေကၽြးခဲ့တဲ့ ဓမၼ ႏို႔ရည္ကေတာ့ ဆာ ေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္းကို အျမဲ ထာ၀ရ ၿငိမ္းေအး ေျပေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါတယ္”
“ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ဘုရားဟာ တပည့္ေတာ္ကို ကိေလသာ အေႏွာင္အဖြဲ႔ အားလံုးမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္ အေပၚမွာ အရွင္ဘုရား ႏို႔ဖိုးေႂကြး လံုး၀ မက်န္ေတာ့ပါ။ မယ္ေတာ့္ ေက်းဇူးကို ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုးလံုး ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ ဘုရား”
မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီရဲ႕ ေလွ်ာက္ထားခ်က္က ရွင္းလင္းၿပီး၊ ႏို႔ဖိုးေႂကြးကို ဘယ္လိုဆပ္ရင္ ရတယ္ ဆိုတာေတာင္ ပါေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ူပကာယ ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ခႏၶာဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ တင္ခဲ့တဲ့ ေက်းဇူးေတြကို ဓမၼကာယ ဆိုတဲ့ ဓမၼအသိ ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရင္ ႏို႔တစ္လံုး ဖိုးမက ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပါ။ အသိအျမင္ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးေလ့ရွိတဲ့ ဘေမာင္တို႔ ဒီအခ်က္ကို ေက်ာ္သြားခဲ့တာ ၀န္ခံ ရပါလိမ့္မယ္။ အစဥ္အလာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြဟာ အစဥ္အလာကို မတို႔ရဲ မထိ ရဲတာေတြလည္း အေၾကာင္းတစ္ခ်က္ အေနနဲ႔ ပါတယ္ေပါ့ေလ။ အသိဟာ ေလာကမွာ အေရးအႀကီးဆံုးပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶက ေႏွာင္းလူေတြကို အသိ ဖြင့္ေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ကာလာမသုတ္ကို ေပးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ သည္ေခတ္စကား နဲ႔ဆိုရင္ Critical Thinking ဆိုတဲ့ အမွား အမွန္ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခား စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔၊ Logical Thinking ဆိုတဲ့ ယုတၱိနည္းနဲ႔ စဥ္းစားႏုိင္ၾကဖို႔၊ Analytical Thinking ဆိုတဲ့ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ စတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ပညာ အေျခခံ စဥ္းစား သိရွိႏိုင္ၾကဖို႔ ကာလာမသုတ္ဟာ အေျခခံ အလင္းျပပဲ ျဖစ္တယ္။
အသိမွန္ရင္ လုပ္ရပ္မွန္တယ္၊ လုပ္ရပ္မွန္ရင္ ဘ၀မွန္တဲ့ အက်ဳိး ေက်းဇူးက ႀကီးမား လြန္းလွပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီက ကာယ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ ရွိခဲ့တဲ့ ေက်းဇူးထက္ အသိဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ျပဳတဲ့ ေက်းဇူးက ပိုႀကီးဟန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တာပါ။ ဒီေနရာမွာ ဆရာေတာ္က ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္ျခင္းကို ရွင္းျပ ေပးထားတယ္။ တကယ္ေတာ႔ “တဏွာ”ကို ဆိုလိုတာ ပါ။ “ေလာကႏို႔ရည္”က ႏို႔ဆာတဲ့ တဏွာကိုပဲ တဒဂၤ ေျဖေဖ်ာက္ ေပးႏိုင္တယ္။ အရြယ္ ရလာၾကေတာ႔ တဏွာက ျမင္ျမင္သမွ်ကို တပ္မက္ေတာ့တာပါပဲ။ တခ်ဳိ႕က တဏွာကို အနည္းအက်ဥ္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၾကေပမယ့္၊ အမ်ားစုက တဏွာကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၾကဘူး။ တဏွာရဲ႕ႀကိဳးဆြဲရာကို ကၾကေတာ့တယ္။ “အသက္ႀကီးေလ၊ အသား တိုးေလနဲ႔ တဏွာ ႀကီးလာလိုက္တာ ႏြားႀကီးေလ ခ်ဳိရွည္ေလ ျဖစ္ေတာ့ တာပါပဲ။ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အထိအေတြ႔၊ အာ႐ံုငါးပါး ကာမဂုဏ္ တရားေတြကို၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္တဲ့ တဏွာကို ေလာက ႏို႔ရည္လို႔ေခၚတဲ့ မိခင္ ႏို႔ရည္က ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ပယ္ေဖ်ာက္ မေပးႏိုင္ပါဘူး” လို႔ ဆရာေတာ္က ေရး ထားေသးတယ္။
ဘေမာင္ စဥ္းစားၾကည့္တယ္၊ အာ႐ံု ငါးပါးနဲ႔တင္ လူေတြ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟမီးေတြ ဒီေလာက္ ေတာက္ေလာင္ေနၾကတာ။ အာ႐ံုေျခာက္ပါး၊ ခုနစ္ပါးေလာက္မ်ား ရွိရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မွ ထိန္းမရ၊ သိမ္းမရ ျဖစ္ေနၾကမလဲ မသိဘူး။
“သစၥာေလးပါး ျမတ္တရား ဆိုတဲ့ ဓမၼႏို႔ရည္ကေတာ့ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္မႈ တဏွာ အားလံုးကို အႂကြင္းမဲ႔ ပယ္ေဖ်ာက္ ေပးႏုိင္တယ္။ ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားၿပီ ဆိုရင္ ဘယ္ အရာကိုမွ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္မႈ မရွိေတာ႔ဘူး။ အာ႐ံုအားလံုး၊ ဘ၀ အားလံုး ဘာကိုမွ သာယာႏွစ္သက္ တပ္မက္တြယ္တာမႈ မရွိ ေတာ့တဲ့အတြက္ တဏွာအဆာ ဓာတ္ အားလံုး အၿပီးတိုင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ေပ်ာက္သြားပါၿပီ”
(ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ပါတယ္မွ)
ဘုရားရွင္ဟာ ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ရဲ႕သားနဲ႔ ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်တယ္လို႔ ျဖစ္လာရတာဟာ ဇာတ္သမားေတြ၊ ကြက္စိပ္ ဆရာေတြေၾကာင့္ပဲလို႔ ေရွးဆရာ ေတာ္ႀကီးေတြက ဆိုခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ဆရာေတာ္က ေရးခဲ့ေသးတယ္။ ကိုယ္ဖန္တီးတဲ႔ အႏုပညာကို ပရိသတ္ စိတ္၀င္စားေအာင္ သိုင္း၀ိုင္းခ်ဲ႕ထြင္မြမ္းမံဖြဲ႔ဆိုရင္းနဲ႔ မရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖ်က္ဆီးသလို ျဖစ္သြားရလို႔ သတိထား သင့္ၾကတယ္လို႔လည္း ဆရာေတာ္က အသိေပးထားခဲ့တယ္။
ေနာက္ေမးခြန္းကလည္း ႏို႔တစ္လံုးဖိုး မေက်တဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္ တာပါပဲ။ ဆရာေတာ္က “မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္း”ဆိုၿပီး ေရးသားခဲ့တယ္။ ဘေမာင္ အေဖက လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၄၀ ေလာက္ကတည္းက ဆံုးသြားတယ္။ က်န္ခဲ႔တဲ့ အေမကလည္း အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ၿပီ ဆိုေတာ့ အမွည့္ တ၀င္း၀င္းထဲက အေမ႔ကို ဒီထက္ အေကာင္းဆံုး ဘယ္လုိ ေက်းဇူးျပဳရမလဲလို႔ မၾကာခဏ ေတြးေလ့ ရွိတတ္တဲ့ ဘေမာင္ အတြက္ေတာ႔ ေရဆာတုန္း ေရတြင္းထဲ က်သြား သလိုပါပဲ။ ဒီေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဆရာေတာ္က အေမ့ ႏို႔ဖိုးတင္ မဟုတ္ဘူး၊ အေဖ့ေခၽြးဖိုးပါ အေက်ဆပ္နည္းကို ေပးထားပါတယ္။ ကံေကာင္းလို႔ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ဘေမာင္ တို႔တစ္ေတြ ဆရာေတာ္ ေပးတဲ့ အသိကို ရယူသင့္ၾကတယ္။ တစ္ဘ၀စာထက္ မက အက်ဳိးမ်ားတဲ့ အသိ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ရဲ႕ လူသာမန္ေတြ အတြက္ ေရးလိုက္တဲ့ အသိဟာ မဟာအားေဆး တစ္ခြက္ပါ။
(မိဘေက်းဇူးကို ေက်ေအာင္ဆပ္ ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “ငါကေတာ့ ဘုရားမို႔လို႔ မိဘေက်းဇူးကို ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏုိင္တာ၊ သင္တို႔ကေတာ့ သာမန္ လူေတြမို႔ မိဘေက်းဇူးကို ဘယ္ေတာ့မွ ေက်ေအာင္ဆပ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး”လို႔ မိန္႔ေတာ္ မမူခဲ့ပါဘူး။ “ငါဘုရား မိဘေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ႏုိင္သလို သင္ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔ကလည္း မိဘ ေက်းဇူးကို အေက်ဆပ္ႏုိင္ပါတယ္” လုိ႔ပဲ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္)
အလုပ္မ်ားလို႔ ဘာသာေရးနဲ႔ ေ၀းရတာဟာ ဘေမာင္အတြက္ ဆင္ေျခေကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ အသိမ်ဳိး၊ အဲဒီ ဘုရားရွင္ရဲ႕ မိန္႔ဆိုခဲ့မႈကို ဘေမာင္ အရင္က မဖတ္မိခဲ့ပါဘူး။ ေခတ္သစ္ သိပၸံက တစ္က႑ပါ၊ ဘာသာေရးဘက္မွာ ဘေမာင္ဟာ လူညံံ့ တစ္ေယာက္ပါ။ ဆရာေတာ္ကိုလည္း အထူး ေက်းဇူးတင္ ရပါတယ္။ ကိုယ့္ကို ေကၽြးေမြး သြန္သင္ၿပီး စိုးရိမ္မႈ၊ ပူပန္မႈ၊ ေသာကမ်ားစြာနဲ႔ လူတစ္လံုး၊ သူတစ္လံုးျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ ေရွာက္ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ မိဘေတြကို တစ္စံု တစ္ရာ ေက်းဇူး မဆပ္ႏိုင္လိုက္ရမွာကို ဘေမာင္ အစိုးရိမ္ဆံုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ “စိုးရိမ္စိတ္၊ ေသာကစိတ္”တစ္ခုတည္းကို ခံစားၾကည့္ႏိုင္ရင္ ေက်းဇူး ဘယ္ေလာက္ႀကီးတယ္ ဆိုတာ သိသာ လွပါတယ္။ ငယ္စဥ္က ကိုယ္ေတြ အခ်ိန္အခါ မရွိ လမ္းထြက္တဲ့ အခါ မိဘေတြက ပူပန္ၾကရတယ္။ ကိုယ္ေတြ ပညာတတ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ က႐ုဏာစိတ္၊ ဆႏၵစိတ္ေတြနဲ႔ သင္ေပးခဲ့ရတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာပါပဲ၊ ကိုယ့္အလွည့္က်ေတာ့ မိဘေတြကို ေကၽြး႐ံုသက္သက္ ေလာက္နဲ႔ ျပန္ၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ျပန္ေမြးတဲ့ သားသမီးေတြ အေပၚက်ေတာ့ စိုးရိမ္စိတ္၊ ပူပန္စိတ္ေတြနဲ႔ ေကၽြး႐ံုသက္သက္မက ေသာကစိတ္ေတြ ျဖစ္ခဲ႔ရတာကို ျပန္ၿပီးငဲ႔ ေစာင္းၾကည့္ႏိုင္ၾကရင္ မိဘစိတ္နဲ႔ မိဘ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီး နားလည္ လာႏိုင္စြမ္း ၾကမွာပါ။ အဲဒီ ျခားနားခ်က္ကို သတိျပဳ မိတဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး ဘေမာင္တို႔ မိဘရဲ႕ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီး သိတတ္လာခဲ့ရပါတယ္။
ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိကက မိဘ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဘုရား အဆံုးအမမွန္ကို ေရးျပထားတာ အေတာ္ကေလး အားရွိစရာပါ။ စိတ္ခြန္အားေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
(“မိဘေက်းဇူးကို ဘယ္လုိမွ ေက်ေအာင္ မဆပ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာထားတယ္” လို႔ လူအမ်ား ေျပာေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အမွန္က “ေက်ေအာင္ မဆပ္ႏိုင္ဘူးလို႔” ေဟာထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ “ေက်ေအာင္ဆပ္ဖို႔ မလြယ္ဘူး”လို႔သာ ေဟာထားတာပါ။ “လြယ္လြယ္ဆပ္႐ံုနဲ႔ ေက်းဇူး မဆပ္ႏိုင္ဘူး” လို႔ ေဟာထားတာပါ။ “သာမန္ ဆပ္႐ံုနဲ႔ ေက်းဇူး မေက်ႏိုင္ဘူး။ အထူး ဆပ္မွ ေက်းဇူး ေက်ႏိုင္တယ္” လို႔ ဆိုလို ပါတယ္။ နသုပၸဋိကာရံ ၀ဒါမိ)
(ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔ ...၊ ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ေက်းဇူးကို အလြယ္ တကူဆပ္႐ံုနဲ႔ မေက်ႏိုင္ဘူး။ ေက် ေအာင္ ဆပ္ဖို႔ မလြယ္ဘူးလို႔ ငါ ဘုရား ေျပာခ်င္တယ္။ ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္ဆိုတာ ေမြးမိခင္နဲ႔ ေမြးဖခင္ မိဘအရင္း အျခာကို ေျပာတာပါ)
(ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔၊ မိဘ ေက်းဇူး အေက် ဆပ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ေတြကို ငါဘုရား ၫႊန္ျပပါရေစ။ သဒ္ၶါ တရားမရွိတဲ့ မိဘကို သဒၶါတရားနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္၊ သီလမရွိတဲ့မိဘကို သီလနဲ႔ ျပည္႔စံုေအာင္၊ မေပးရက္ မလွဴရက္ ႏွေျမာ၀န္တိုတဲ့ မိဘကို စြန္႔ၾကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္းနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္၊ ပညာ ဉာဏ္မရွိတဲ့ မိဘကို ပညာဉာဏ္န႔ဲ ျပည့္စံုေအာင္ ေကာင္းစြာ နာယူ တည္ေဆာက္ ေစမယ္။ ေလးေလးနက္နက္ သက္၀င္ ေစမယ္။ ခိုင္ခိုင္ခံ့ခံ့ တည္တံ့ျမဲျမံေစမယ္ ဆိုရင္ မိဘ ေက်းဇူးကို တု႔ံျပန္ၿပီးသား၊ အေက်ဆပ္ၿပီးသား ျဖစ္သြားပါတယ္)
အဲဒီစာပိုဒ္ဟာ ဘေမာင္ကို စိတ္ အလႈပ္ရွားဆံုး ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ တိုက္ ဆုိင္မႈေလးေတြလည္း ရွိလာလို႔ ပီတိလည္း ျဖာခဲ့ရပါတယ္။ အင္အားေတြ လည္း အမ်ားႀကီး တိုးပြား လာခဲ့တယ္။ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိလည္း စိတ္ထဲမွာ ေပါ့ပါးရွင္းလင္း သြားခဲ့ရပါတယ္။ ေတြးၾကည့္ေလ အႏွစ္သာရ ျပည့္စံုေလ ျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးအမပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘကို ေကၽြးေမြးတာက ဒီဘ၀ တစ္ခုတည္း အတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘကို သဒၶါတရား ပြားမ်ားေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ သီလ ျပည္႔စံုေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ ပညာဉာဏ္နဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ဆည္း ေပးႏုိင္တာဟာ ကိုယ့္မိဘအတြက္ ဒီတစ္ဘ၀စာတင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေနာင္ဘ၀ေတြအထိ အက်ဳိးေပးေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတာ ဆိုတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။
အရာရာမွာ “ပညာဓိက” ဆိုတာ ပိုၿပီး ေပၚလြင္ လာပါတယ္။ မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္းကို အတိအလင္း ဖြင့္ေပးတဲ့ ဆရာေတာ္ကိုလည္း ဦးအႀကိမ္ႀကိမ္ တင္မိရပါတယ္။ အေက်ဆပ္ႏုိင္တာ၊ မဆပ္ႏိုင္တာက ေတာ့ ဘေမာင္တို႔ရဲ႕အပိုင္းေပါ့။ အေက် ဆပ္နည္း သိသြားရတာကိုက အဖိုး မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အသိရတနာ တစ္ပါးပါ။
(မိဘေက်းဇူးဆပ္လို႔ မေက်ႏိုင္ ဘူးဆိုတာ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ ေတြကိုပဲ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး ဆပ္ျခင္းကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာတာပါ၊ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး မေက်ဘူး ဆိုေပမယ့္ အဲဒီ နည္းနဲ႔လည္း ဆပ္ေတာ့ ဆပ္ေနရမွာပဲ။ အဲဒီေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္ မေနဘဲ ေန႔စဥ္၊ လစဥ္ ဆိုသလို မိဘကို အရိပ္ တၾကည့္ၾကည့္နဲ႔ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္သင့္ပါတယ္။
မိဘက ကိုယ့္ကို ထမင္း ဘယ္ႏွနပ္ ေကၽြးခဲ့ဖူးသလဲ။ ကိုယ္ကေကာ မိဘကို ထမင္းဘယ္ႏွနပ္ ျပန္ေကၽြးခဲ့ၿပီးၿပီ လဲ။ “ျပန္ေတြးၾကည့္ရင္ ရွက္စရာ” ဆိုတဲ့ စကားမ်ဳိး ဘယ္ေတာ့မွ ေျပာစရာ မလိုေအာင္ အစြမ္းကုန္ ျဖည့္ဆည္းေပး လုိက္စမ္းပါ။ မိဘ ေသခါမွ “ေက်းဇူး မဆပ္လုိက္ရေလျခင္း” လို႔ အရွက္မရွိ ေအာ္ငို မေနပါနဲ႔။
ေပးမွ လွဴမွ မိဘကုိ ေက်းဇူးဆပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိဘရဲ႕ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ကိစၥႀကီးငယ္ကို လက္႐ံုးအားနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ေပးတာဟာလည္း ေက်းဇူး ဆပ္တာပါပဲ။ မိဘ မက်န္းမာရင္ ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် ဂ႐ုတစိုက္ ျပဳစုတာတို႔ ျပဳလုပ္ ေပးသင့္ပါတယ္။
စိတ္မထားတတ္တဲ့ မိဘ စိတ္ထားတတ္ေအာင္၊ ကုသိုလ္ နည္းပါးတဲ့ မိဘ ကုသိုလ္ တိုးပြားေအာင္ ကူညီပံ့ပိုး ေပးတာကို ဓမၼနည္းနဲ႔ ေက်းဇူးဆပ္တယ္ လို႔ ေခၚပါတယ္။ မိဘရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားေရး အတြက္ စိတ္အာဟာရေတြနဲ႔ ေက်းဇူး ဆပ္တာမို႔ “စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေက်းဇူးဆပ္နည္း” လို႔လည္း ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
ကုိယ့္ရဲ႕ကူညီ ပံ့ပိုးေပးမႈေၾကာင့္ မိဘရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားမႈနဲ႔ ကုသိုလ္ တိုးပြားမႈက ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈ အဆင့္ အထိ တက္လွမ္းသြားႏိုင္ၿပီ ဆိုရင္ အဲဒီလို တက္လွမ္းႏိုင္ေအာင္ ဓမၼနည္းနဲ႔ ေက်းဇူးဆပ္တဲ့ သားသမီး အေနနဲ႔ မိဘ ေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ၿပီးသား ျဖစ္သြား ေတာ႔တာပါပဲ။ ေသရင္ ၿပီးၿပီလို႔ ယူဆေနတဲ႔ မိဘကို ေသရင္ မၿပီးေသးဘဲ ကိုယ္ျပဳထားတဲ့ ေကာင္းကံ၊ မေကာင္း ကံ အားေလ်ာ္စြာ ဘ၀သစ္ ထပ္ျဖစ္ရဦးမယ့္ အေၾကာင္း၊ ကံကို မယံုတဲ့မိဘကို သရက္ေစ့ထဲမွာေတာင္ သရက္ပင္ ေပါက္ၿပီး သရက္သီးေတြ အမ်ားႀကီး သီးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သတၱိ ကိန္း၀ပ္ ေနသလို ျပဳေျပာၾကံသမွ် လုပ္ရပ္ထဲ၊ စိတ္ဓာတ္ထဲမွာလည္း ေကာင္းက်ဳိး သို႔မဟုတ္ ဆိုးက်ဳိးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သတၱိေတြ ကိန္း၀ပ္ေနေၾကာင္း နားလည္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပေပးရမွာေပါ့။
သီလမရွိတဲ့ မိဘကို သီလနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီး ေပးရမယ္။ ဒါနရွိၿပီး သီလ မရွိရင္ ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာေပ မယ့္ အနာေရာဂါ မ်ားတတ္ေၾကာင္း၊ ေသခါနီး ေကာင္းရာ သုဂတိ ေရာက္ေရး ကိစၥကို သီလကသာ အဆံုးအျဖတ္ ေပးေၾကာင္း နားလည္ေအာင္ ေျပာျပေပးရပါ့မယ္။ ငါးပါးသီလ ေစာင့္ထိန္းျဖစ္ ေအာင္၊ ဥပုသ္သီလ က်င့္သံုးျဖစ္ေအာင္လည္း ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးရပါ့မယ္။
ႏွေျမာ တြန္႔တိုတဲ့ မိဘကို အလွဴ ဒါနနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီး ေပးရမယ္။ ပညာဉာဏ္ မရွိတဲ့ မိဘကို ပညာဉာဏ္နဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီးေပးရမယ္။ ၾကံဳ ေတြ႔လာသမွ် အျဖစ္အပ်က္ေတြအေပၚ အဆိုး ျမင္စိတ္နဲ႔ပဲ အဖ်က္သေဘာ တု႔ံျပန္တတ္တဲ့ မိဘကို အေကာင္းျမင္ စိတ္နဲ႔ အျပဳသေဘာ တု႔ံျပန္တတ္ေအာင္၊ စိတ္ ထားမမွန္တဲ့ မိဘကို စိတ္ထားမွန္ေအာင္ စိတ္ရွည္ လက္ရွည္နဲ႔ ေဖ်ာင္းဖ် နားခ်ေပးရပါ့မယ္။ ၀ိပႆနာအလုပ္ အားမထုတ္ခ်င္တဲ့ မိဘကို ပစၥဳပၸန္ စိတ္ ေအးခ်မ္းသာဖို႔ အတြက္ေရာ သံသရာ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ပါ ၀ိပႆ နာဟာ မလုပ္မျဖစ္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာျပ ေပးရပါမယ္။ အိမ္မွာ တရားအား ထုတ္ျဖစ္ေအာင္၊ လိုအပ္ရင္ ရိပ္သာ သြားျဖစ္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ ကူညီေဆာင္ ရြက္ေပးရပါ့မယ္။
သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာလို႔ ေခါင္းတပ္ၿပီး ေဟာထားေပမယ့္ လိုရင္းကေတာ႔ မိဘကို ကုသိုလ္တရား တုိးပြားေအာင္၊ တရားထူး တရားျမတ္ ရရွိသထက္ ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ကူညီၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ဖို႔ပါပဲ။ ကိုယ္႔ရဲ႕ စြမ္း ေဆာင္ကူညီမႈေၾကာင့္ မိဘမွာ ေအာက္ထစ္ဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ကၽြတ္တမ္း ခိုခြင့္ရတယ္ ဆိုရင္ကိုပဲ မိဘေက်းဇူး အႂကြင္းမဲ့ ေက်သြားပါၿပီ။ ေအာက္ဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ရၿပီးရင္ က်န္တဲ့ အထက္ သံုးမဂ္၊ သံုးဖိုလ္က ေသခ်ာ ေပါက္ရေတာ့မွာပါ။)
ဆရာေတာ္က မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္းကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နဲ႔ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ထိထိမိမိပဲ အထက္ပါတိုင္း ေရးျပထားပါတယ္။ မိဘ ေက်းဇူးဆပ္႐ံု၊ ေက်႐ံုတင္ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္အေပၚ ေက်းဇူးႀကီးခဲ့ သူကို ေက်းဇူး ဆပ္ႏိုင္လို႔ သားသမီးေတြ အေပၚမွာလည္း အင္မတန္ႀကီးတဲ့ ကုသိုလ္ေတြ ရႏုိင္တယ္ ဆိုတာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖတ္ရင္းက ဆရာေတာ္ရဲ႕ေက်း ဇူးတရားေတြကို ပိုၿပီး ဆင္ျခင္မိလာရ ျပန္ပါတယ္။ လူတိုင္း ဖတ္မိႏုိင္ၾကပါ ေစလို႔လည္း ဆႏၵျပဳရပါတယ္။ ဒီအသိ တစ္ခုတည္း အေပၚ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ သိလိုက္ရတာကိုက ကုိယ္ ရခဲ့တဲ့ ေခတ္ေပၚဘြဲ႔ေတြက ေပးတဲ့ ေခတ္အသိထက္ တန္ဖိုး အမ်ားႀကီး ႀကီးမားတယ္လို႔ ခံယူ လိုက္ပါတယ္။ ဒီဘ၀ လူျဖစ္ရတာကိုပဲ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အဆင့္မ်ဳိး အထိ ၀မ္းသာပီတိ ျဖစ္ခဲ့ ရပါတယ္။ ဆရာေတာ့္ အသိထား ေရးသားမႈက တစ္ဆင့္ တိုးတက္ ျဖန္႔ၾကက္ၿပီး ေတြးၾကည့္ရင္ အျခား အလားတူ ကိစၥေတြမွာ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ရမလဲ ဆိုတဲ့ အသိေတြလည္း တိုးပြား လာပါတယ္။
ဆရာေတာ္ ဆက္ေရးထားတာ ကလည္း တန္ဖိုး ႀကီးျပန္ပါတယ္။
( xxx ကိုယ့္ေၾကာင့္ မိဘရဲ႕ ၀ိပႆနာ အားထုတ္မႈ အေႏွာင္႔အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ အရာရာ သတိျပဳ ေနထိုင္ျခင္းတို႔ျဖင္႔ မိဘ ေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတစ္ပါးကို မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔က သိပ္မေသခ်ာတဲ့ အတြက္ မိဘ ေက်းဇူးကို ဒီ တစ္ခါတည္းနဲ႔ အေက် ဆပ္ခ်င္လြန္း သပဆိုရင္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဒီဘ၀မွာ အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ရေအာင္ ၀ိပႆနာ အလုပ္ကို လုပ္တာဟာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ)
အနည္းဆံုးေတာ႔ ေက်းဇူးဆပ္နည္းကို ဘေမာင္တို႔ ေကာင္းေကာင္း သိခြင့္ ရႏိုင္လိုက္ၾကပါတယ္။ ေက်းဇူး ေက်တာ မေက်တာက တစ္ပိုင္း၊ ေက်းဇူး ဆပ္တာက တစ္ပိုင္းလို႔ ခြဲျခားသိျမင္ ႏုိင္ျပန္ပါတယ္။ ရွည္လ်ားတဲ့ သံသရာႀကီးမွာ သူက မိဘျဖစ္လိုက္၊ ကိုယ္က မိဘျဖစ္လိုက္နဲ႔ သူ႔ေက်းဇူး ကိုယ့္ေပၚ က်န္၊ ကိုယ့္ေက်းဇူး သူ႔ေပၚက်န္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ဆရာေတာ္က ရွင္းျပထားေသးတယ္။
(ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးေက်တာ၊ မေက်တာကို အဓိကမထားဘဲ “ေက်းဇူး ဆပ္ေနဖို႔ အဓိက”လို႔ ႏွလံုးသြင္းၿပီး ေလာကနည္းနဲ႔ေရာ၊ ဓမၼနည္းနဲ႔ပါ မိဘကို အျမဲ ေက်းဇူး ဆပ္ေနဖို႔ပဲ အေရးႀကီးတယ္။ မိဘကို ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာေရာ အဆင္႔အတန္း ျမင္႔ေအာင္ ေက်းဇူး ဆပ္ေနတဲ့ သားေကာင္း သမီးေကာင္းရဲ႕ထံေမွာက္ကို ကံေကာင္းျခင္း လက္ေဆာင္ေတြ အရပ္ဆယ္မ်က္ ႏွာကေန “၀င္လာမစဲ တသဲသဲ” ဆိုသလို အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္လာမွာကေတာ႔ ေသခ်ာေပါက္ပါပဲ)
ဆရာေတာ္ အရွင္ ဆႏၵာဓိကက မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္တဲ့နည္း အျပင္ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ ကံ-ကံ၏ အက်ဳိးတရားကိုလည္း သြယ္၀ိုက္ၿပီး အသိ ေပးထားပါ တယ္။
မိဘေတြေၾကာင္႔ သားသမီးေတြ ျဖစ္လာၾကရတာပါ။ မိဘမရွိရင္ သားသမီးဆိုတာ မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ရယူလိုစိတ္ အလွ်င္းမဲ့စြာ ေပးဆပ္လိုစိတ္ အရင္းခံ တစ္ခုတည္းနဲ႔သာ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့ ၾကတဲ့ မိဘေတြကို ကိုယ့္အလွည့္က်ရင္ လက္မတြန္႔သင့္ၾကပါဘူး။ ကိုယ့္သား သမီးေတြ အေပၚ စြန္႔လႊတ္စိတ္ ထားသလိုပဲ မိဘေတြ အေပၚမွာလည္း ေက်းဇူး သိစိတ္နဲ႔ အနည္းဆံုးေတာ့ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး တုံ႔ျပန္သင့္ၾကပါတယ္။ အသိအလင္း ရႏိုင္ၾကတဲ့ သူေတြကေတာ့ မိဘေတြ အေပၚ ဓမၼနည္းနဲ႔ တိုးတက္ၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ႏုိင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ လက္တစ္၀ါးေလာက္ ခပ္ပါးပါး စာအုပ္ေလးရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ ဘေမာင္အတြက္ တန္ဖိုး မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အသိ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈ ထက္ပိုတဲ့ တန္ဖိုးမရွိဘူးလို႔လည္း ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိဘေတြနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အသိ ေပးခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာ ဓိကကိုလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ႐ိုေသစြာ ဦးတင္မိပါတယ္။ အစဥ္အလာ ဗုဒၶဘာသာ၊ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ အေတြးနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ အမွားေတြကို ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ဖို႔ အသိဆုိင္ရာ စာေပေတြကို မ်ားမ်ားေရး ႏုိင္ပါေစလို႔လည္း ေလးနက္စြာ ဆႏၵျပဳ လိုက္ရပါတယ္။
(ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိကကို ဤေဆာင္းပါးျဖင့္ ပူေဇာ္ပါသည္)
ဘ၀ တစ္ခုမွာ အသိက အေရး အႀကီးဆံုး ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ အသိမွားရင္ အလုပ္ေတြ မွားၾကမယ္၊ ရလဒ္ေတြ မွားၾကမယ္၊ ေနာက္ဆံုး တစ္ဘ၀ထဲမွာတင္ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္႐ံုတင္ မဟုတ္ဘူး၊ သည္ဘ၀ အလုပ္ အမွားကေန ေနာင္ဘ၀ အက်ဳိးဆက္ အတြက္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္သြားေစမွာ။ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိက စာမ်ားမ်ား ေရးႏုိင္ပါေစ။ ဆရာေတာ္လုိမ်ဳိး သာသနာ့ အာဇာနည္ေတြ မ်ားမ်ား ထြက္ေပၚပါေစလို႔ ဘေမာင္ ဆႏၵ ျပဳရပါတယ္။ အေမးအေျဖ ၂ ခုတည္း၊ ဒါေပမဲ့ တန္ဖိုးႀကီးတယ္ အိတ္ေဆာင္ အရြယ္ စာအုပ္ပါးေလးထဲမွာ အေမးအေျဖ ႏွစ္ပုဒ္တည္း ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တန္ဖိုးက အလြန္ႀကီးတယ္။ ဓမၼဒါန ျပဳႏုိင္ေအာင္လို႔ ထုတ္ထားတဲ့ စာအုပ္ေလး။ ဘေမာင္ရဲ႕ဇနီးက ၀ယ္ၿပီး လွဴထားတာေတာင္ အေရအတြတ္က မနည္းမေနာ ရွိေနၿပီလို႔ ေျပာတယ္။ ကိုယ္ကသာ မအားလို႔ မဖတ္ျဖစ္ေသးတာ။ စာပါ အႏွစ္သာရက မိဘေက်းဇူး ဘယ္လို ဆပ္မလဲ ဆိုတာပဲ။
ပထမ ေမးခြန္းက ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ဟာ မိခင္ ေက်းဇူးကို ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္ ဆိုတဲ့ အေပၚ ေမးထားတာ။ စာေတြေရး၊ စာေတြ ဖတ္ေနတဲ့ ဘေမာင္တို႔ေတာင္ အစဥ္အလာ အသိနဲ႔ ဘုရားရွင္ေတာင္ မိခင္ရဲ႕ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်ခဲ့တယ္လို႔ သိထားခဲ့ဖူးပါတယ္။ သာမန္ လူေတြ ဆိုရင္ေတာ႔ မေျပာနဲ႔ေတာ႔။
မိဘေက်းဇူး အင္မတန္မွ ႀကီးမားတာ လူတိုင္း သိၾကပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ အာရွတန္ဖိုး အေျခခံၾကတဲ့ အာရွသားေတြ ဆိုရင္ အေနာက္ကမာၻကထက္ မိဘ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီးသိ၊ ပိုၿပီး တန္ဖိုး ထားတတ္ၾကေလ့ ရွိတယ္။ အမွန္ တကယ္က မိဘ ေက်းဇူးကို အမႊန္း တင္ခ်င္လြန္းလို႔ ခ်ဲ႕ကားေရးသားလာၾကရာ ကေန ေနာက္ဆံုး ဘုရားရွင္ေတာင္မွ ႏို႔တစ္လံုးပဲ ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္တယ္ဆိုၿပီး ျဖစ္လာတာလို႔ ဆရာေတာ္က ေထာက္ျပထားခဲ့ပါတယ္။ ဗုဒၶစာေပ (ပိဋကတ္ေတာ္)ေတြထဲမွာ ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်တယ္လို႔ မပါ၀င္ခဲ့ပါဘူး။ အ႒ကထာ ဆရာေတြ၊ ဋီကာ ဆရာေတြကလည္း မဖြင္႔ဆို ထားခဲ႔ပါဘူး။
ဒီေနရာမွာ ေရးခဲ့၊ သားခဲ့ၾကသူ ေတြရဲ႕က႑က အထူး သတိထားစရာ ျဖစ္လာတယ္။ ကိုယ္ ေရးခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာကို ထင္ရွား ေစခ်င္တဲ့ အခါ အပံ့အပိုး အျဖစ္ ေရးရတဲ့ အေျခ အေနနဲ႔ အေၾကာင္းအရာေတြကို အရွည္သျဖင့္ အတြက္ အထူး သတိ ထားသင့္ၾကတယ္ ဆိုတာပါပဲ။ သာမန္ ရသစာေပ မွာ ဘာမွမျဖစ္ေပမယ့္ အသိနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြမွာ အသိေပး အမွား မျဖစ္ေစဖို႔ အထူး ဂ႐ုျပဳသင့္ၾက တယ္ ဆိုတာပါပဲ။ ဆရာေတာ္က ပါဠိေတာ္ မူရင္းကေန မွီျငမ္းၿပီး ျပန္ရွင္းျပထားတာ တိုတိုတုတ္တုတ္နဲ႔ အေတာ္ ကေလး ထိထိမိမိ ရွိလွပါတယ္။ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီ ေထရီမႀကီး ပရိနိဗၺာန္ စံ၀င္ခါနီးမွာ ျမတ္စြာ ဘုရားရွင္ကို ေလွ်ာက္တင္ခဲ့တဲ့ စကားပါ။
“ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ဘုရားကို တပည့္ေတာ္က ေလာကႏို႔ရည္ တိုက္ေကၽြးၿပီး အရွင္ဘုရားရဲ႕ ႐ူပကာယ (႐ုပ္ကိုယ္ထည္) ႀကီးထြားလာေအာင္ ေမြးျမဴခဲ့ရတဲ့ အတြက္ တပည့္ေတာ္ဟာ အရွင္ ဘုရားရဲ႕မယ္ေတာ္ႀကီး (မိခင္) ျဖစ္ပါတယ္”
“တပည့္ေတာ္ကို အရွင္ဘုရားက ဓမၼႏို႔ရည္ တိုက္ေကၽြးၿပီး တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ဓမၼကာယ (တရားကိုယ္ထည္) ႀကီးထြားလာေအာင္ ေမြးျမဴခဲ့ရတဲ့ အတြက္ အရွင္ဘုရားဟာ တပည့္ေတာ္ရဲ႕ ခမည္း ေတာ္ႀကီး (ဖခင္) ျဖစ္ပါတယ္”
“တပည့္ေတာ္ တိုက္ေကၽြးခဲ့တဲ့ ေလာက ႏို႔ရည္က ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္ျခင္းကို တဒဂၤ၊ တစ္ခဏပဲ ၿငိမ္းေအး ေျပေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ အရွင္ဘုရား တိုက္ေကၽြးခဲ့တဲ့ ဓမၼ ႏို႔ရည္ကေတာ့ ဆာ ေလာင္မြတ္သိပ္ျခင္းကို အျမဲ ထာ၀ရ ၿငိမ္းေအး ေျပေပ်ာက္ေစႏိုင္ပါတယ္”
“ျမတ္စြာဘုရား၊ အရွင္ဘုရားဟာ တပည့္ေတာ္ကို ကိေလသာ အေႏွာင္အဖြဲ႔ အားလံုးမွ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ ကယ္တင္ႏိုင္ခဲ့တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ တပည့္ေတာ္ အေပၚမွာ အရွင္ဘုရား ႏို႔ဖိုးေႂကြး လံုး၀ မက်န္ေတာ့ပါ။ မယ္ေတာ့္ ေက်းဇူးကို ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုးလံုး ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးပါၿပီ ဘုရား”
မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီရဲ႕ ေလွ်ာက္ထားခ်က္က ရွင္းလင္းၿပီး၊ ႏို႔ဖိုးေႂကြးကို ဘယ္လိုဆပ္ရင္ ရတယ္ ဆိုတာေတာင္ ပါေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႐ူပကာယ ဆိုတဲ့ ႐ုပ္ခႏၶာဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတြက္ တင္ခဲ့တဲ့ ေက်းဇူးေတြကို ဓမၼကာယ ဆိုတဲ့ ဓမၼအသိ ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ရင္ ႏို႔တစ္လံုး ဖိုးမက ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္ပါ။ အသိအျမင္ ေဆာင္းပါးေတြ ေရးေလ့ရွိတဲ့ ဘေမာင္တို႔ ဒီအခ်က္ကို ေက်ာ္သြားခဲ့တာ ၀န္ခံ ရပါလိမ့္မယ္။ အစဥ္အလာ ဗုဒၶဘာသာ ၀င္ေတြဟာ အစဥ္အလာကို မတို႔ရဲ မထိ ရဲတာေတြလည္း အေၾကာင္းတစ္ခ်က္ အေနနဲ႔ ပါတယ္ေပါ့ေလ။ အသိဟာ ေလာကမွာ အေရးအႀကီးဆံုးပါပဲ။
ဒါေၾကာင့္ ဗုဒၶက ေႏွာင္းလူေတြကို အသိ ဖြင့္ေပးတဲ့ အေနနဲ႔ ကာလာမသုတ္ကို ေပးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္။ သည္ေခတ္စကား နဲ႔ဆိုရင္ Critical Thinking ဆိုတဲ့ အမွား အမွန္ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခား စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔၊ Logical Thinking ဆိုတဲ့ ယုတၱိနည္းနဲ႔ စဥ္းစားႏုိင္ၾကဖို႔၊ Analytical Thinking ဆိုတဲ့ ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ စတဲ့ အရည္အခ်င္းေတြနဲ႔ ပညာ အေျခခံ စဥ္းစား သိရွိႏိုင္ၾကဖို႔ ကာလာမသုတ္ဟာ အေျခခံ အလင္းျပပဲ ျဖစ္တယ္။
အသိမွန္ရင္ လုပ္ရပ္မွန္တယ္၊ လုပ္ရပ္မွန္ရင္ ဘ၀မွန္တဲ့ အက်ဳိး ေက်းဇူးက ႀကီးမား လြန္းလွပါတယ္။ ဒါ ေၾကာင့္ မိေထြးေတာ္ ေဂါတမီက ကာယ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရး အတြက္ ရွိခဲ့တဲ့ ေက်းဇူးထက္ အသိဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ျပဳတဲ့ ေက်းဇူးက ပိုႀကီးဟန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့တာပါ။ ဒီေနရာမွာ ဆရာေတာ္က ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္ျခင္းကို ရွင္းျပ ေပးထားတယ္။ တကယ္ေတာ႔ “တဏွာ”ကို ဆိုလိုတာ ပါ။ “ေလာကႏို႔ရည္”က ႏို႔ဆာတဲ့ တဏွာကိုပဲ တဒဂၤ ေျဖေဖ်ာက္ ေပးႏိုင္တယ္။ အရြယ္ ရလာၾကေတာ႔ တဏွာက ျမင္ျမင္သမွ်ကို တပ္မက္ေတာ့တာပါပဲ။ တခ်ဳိ႕က တဏွာကို အနည္းအက်ဥ္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၾကေပမယ့္၊ အမ်ားစုက တဏွာကို မထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ၾကဘူး။ တဏွာရဲ႕ႀကိဳးဆြဲရာကို ကၾကေတာ့တယ္။ “အသက္ႀကီးေလ၊ အသား တိုးေလနဲ႔ တဏွာ ႀကီးလာလိုက္တာ ႏြားႀကီးေလ ခ်ဳိရွည္ေလ ျဖစ္ေတာ့ တာပါပဲ။ အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ၊ အထိအေတြ႔၊ အာ႐ံုငါးပါး ကာမဂုဏ္ တရားေတြကို၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္တဲ့ တဏွာကို ေလာက ႏို႔ရည္လို႔ေခၚတဲ့ မိခင္ ႏို႔ရည္က ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ပယ္ေဖ်ာက္ မေပးႏိုင္ပါဘူး” လို႔ ဆရာေတာ္က ေရး ထားေသးတယ္။
ဘေမာင္ စဥ္းစားၾကည့္တယ္၊ အာ႐ံု ငါးပါးနဲ႔တင္ လူေတြ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟမီးေတြ ဒီေလာက္ ေတာက္ေလာင္ေနၾကတာ။ အာ႐ံုေျခာက္ပါး၊ ခုနစ္ပါးေလာက္မ်ား ရွိရင္ ဘယ္ေလာက္ေတာင္မွ ထိန္းမရ၊ သိမ္းမရ ျဖစ္ေနၾကမလဲ မသိဘူး။
“သစၥာေလးပါး ျမတ္တရား ဆိုတဲ့ ဓမၼႏို႔ရည္ကေတာ့ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္မႈ တဏွာ အားလံုးကို အႂကြင္းမဲ႔ ပယ္ေဖ်ာက္ ေပးႏုိင္တယ္။ ရဟႏၲာ ျဖစ္သြားၿပီ ဆိုရင္ ဘယ္ အရာကိုမွ ဆာေလာင္ မြတ္သိပ္မႈ မရွိေတာ႔ဘူး။ အာ႐ံုအားလံုး၊ ဘ၀ အားလံုး ဘာကိုမွ သာယာႏွစ္သက္ တပ္မက္တြယ္တာမႈ မရွိ ေတာ့တဲ့အတြက္ တဏွာအဆာ ဓာတ္ အားလံုး အၿပီးတိုင္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္း ေပ်ာက္သြားပါၿပီ”
(ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ပါတယ္မွ)
ဘုရားရွင္ဟာ ႏို႔ႏွစ္လံုးဖိုး ေက်ရဲ႕သားနဲ႔ ႏို႔တစ္လံုးဖိုးပဲ ေက်တယ္လို႔ ျဖစ္လာရတာဟာ ဇာတ္သမားေတြ၊ ကြက္စိပ္ ဆရာေတြေၾကာင့္ပဲလို႔ ေရွးဆရာ ေတာ္ႀကီးေတြက ဆိုခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းလည္း ဆရာေတာ္က ေရးခဲ့ေသးတယ္။ ကိုယ္ဖန္တီးတဲ႔ အႏုပညာကို ပရိသတ္ စိတ္၀င္စားေအာင္ သိုင္း၀ိုင္းခ်ဲ႕ထြင္မြမ္းမံဖြဲ႔ဆိုရင္းနဲ႔ မရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ဖ်က္ဆီးသလို ျဖစ္သြားရလို႔ သတိထား သင့္ၾကတယ္လို႔လည္း ဆရာေတာ္က အသိေပးထားခဲ့တယ္။
ေနာက္ေမးခြန္းကလည္း ႏို႔တစ္လံုးဖိုး မေက်တဲ့ ေမးခြန္းနဲ႔ ပတ္သက္ တာပါပဲ။ ဆရာေတာ္က “မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္း”ဆိုၿပီး ေရးသားခဲ့တယ္။ ဘေမာင္ အေဖက လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ ၄၀ ေလာက္ကတည္းက ဆံုးသြားတယ္။ က်န္ခဲ႔တဲ့ အေမကလည္း အသက္ ၈၀ ေက်ာ္ၿပီ ဆိုေတာ့ အမွည့္ တ၀င္း၀င္းထဲက အေမ႔ကို ဒီထက္ အေကာင္းဆံုး ဘယ္လုိ ေက်းဇူးျပဳရမလဲလို႔ မၾကာခဏ ေတြးေလ့ ရွိတတ္တဲ့ ဘေမာင္ အတြက္ေတာ႔ ေရဆာတုန္း ေရတြင္းထဲ က်သြား သလိုပါပဲ။ ဒီေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာ ဆရာေတာ္က အေမ့ ႏို႔ဖိုးတင္ မဟုတ္ဘူး၊ အေဖ့ေခၽြးဖိုးပါ အေက်ဆပ္နည္းကို ေပးထားပါတယ္။ ကံေကာင္းလို႔ ဗုဒၶ ဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ၾကတဲ့ ဘေမာင္ တို႔တစ္ေတြ ဆရာေတာ္ ေပးတဲ့ အသိကို ရယူသင့္ၾကတယ္။ တစ္ဘ၀စာထက္ မက အက်ဳိးမ်ားတဲ့ အသိ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆရာေတာ္ရဲ႕ လူသာမန္ေတြ အတြက္ ေရးလိုက္တဲ့ အသိဟာ မဟာအားေဆး တစ္ခြက္ပါ။
(မိဘေက်းဇူးကို ေက်ေအာင္ဆပ္ ႏိုင္ခဲ့တဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က “ငါကေတာ့ ဘုရားမို႔လို႔ မိဘေက်းဇူးကို ေက်ေအာင္ ဆပ္ႏုိင္တာ၊ သင္တို႔ကေတာ့ သာမန္ လူေတြမို႔ မိဘေက်းဇူးကို ဘယ္ေတာ့မွ ေက်ေအာင္ဆပ္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ဘူး”လို႔ မိန္႔ေတာ္ မမူခဲ့ပါဘူး။ “ငါဘုရား မိဘေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ႏုိင္သလို သင္ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔ကလည္း မိဘ ေက်းဇူးကို အေက်ဆပ္ႏုိင္ပါတယ္” လုိ႔ပဲ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့ပါတယ္)
အလုပ္မ်ားလို႔ ဘာသာေရးနဲ႔ ေ၀းရတာဟာ ဘေမာင္အတြက္ ဆင္ေျခေကာင္း မဟုတ္ပါဘူး။ အဲဒီ အသိမ်ဳိး၊ အဲဒီ ဘုရားရွင္ရဲ႕ မိန္႔ဆိုခဲ့မႈကို ဘေမာင္ အရင္က မဖတ္မိခဲ့ပါဘူး။ ေခတ္သစ္ သိပၸံက တစ္က႑ပါ၊ ဘာသာေရးဘက္မွာ ဘေမာင္ဟာ လူညံံ့ တစ္ေယာက္ပါ။ ဆရာေတာ္ကိုလည္း အထူး ေက်းဇူးတင္ ရပါတယ္။ ကိုယ့္ကို ေကၽြးေမြး သြန္သင္ၿပီး စိုးရိမ္မႈ၊ ပူပန္မႈ၊ ေသာကမ်ားစြာနဲ႔ လူတစ္လံုး၊ သူတစ္လံုးျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ ေရွာက္ပ်ဳိးေထာင္ခဲ့တဲ့ မိဘေတြကို တစ္စံု တစ္ရာ ေက်းဇူး မဆပ္ႏိုင္လိုက္ရမွာကို ဘေမာင္ အစိုးရိမ္ဆံုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ “စိုးရိမ္စိတ္၊ ေသာကစိတ္”တစ္ခုတည္းကို ခံစားၾကည့္ႏိုင္ရင္ ေက်းဇူး ဘယ္ေလာက္ႀကီးတယ္ ဆိုတာ သိသာ လွပါတယ္။ ငယ္စဥ္က ကိုယ္ေတြ အခ်ိန္အခါ မရွိ လမ္းထြက္တဲ့ အခါ မိဘေတြက ပူပန္ၾကရတယ္။ ကိုယ္ေတြ ပညာတတ္ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေအာင္ က႐ုဏာစိတ္၊ ဆႏၵစိတ္ေတြနဲ႔ သင္ေပးခဲ့ရတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း မ်ားစြာပါပဲ၊ ကိုယ့္အလွည့္က်ေတာ့ မိဘေတြကို ေကၽြး႐ံုသက္သက္ ေလာက္နဲ႔ ျပန္ၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ၾကရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္က ျပန္ေမြးတဲ့ သားသမီးေတြ အေပၚက်ေတာ့ စိုးရိမ္စိတ္၊ ပူပန္စိတ္ေတြနဲ႔ ေကၽြး႐ံုသက္သက္မက ေသာကစိတ္ေတြ ျဖစ္ခဲ႔ရတာကို ျပန္ၿပီးငဲ႔ ေစာင္းၾကည့္ႏိုင္ၾကရင္ မိဘစိတ္နဲ႔ မိဘ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီး နားလည္ လာႏိုင္စြမ္း ၾကမွာပါ။ အဲဒီ ျခားနားခ်က္ကို သတိျပဳ မိတဲ့ အခ်ိန္က စၿပီး ဘေမာင္တို႔ မိဘရဲ႕ ေက်းဇူးကို ပိုၿပီး သိတတ္လာခဲ့ရပါတယ္။
ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိကက မိဘ ေက်းဇူးဆပ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဘုရား အဆံုးအမမွန္ကို ေရးျပထားတာ အေတာ္ကေလး အားရွိစရာပါ။ စိတ္ခြန္အားေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္ခဲ့ရတယ္။
(“မိဘေက်းဇူးကို ဘယ္လုိမွ ေက်ေအာင္ မဆပ္ႏုိင္ဘူးလို႔ ျမတ္စြာဘုရားက ေဟာထားတယ္” လို႔ လူအမ်ား ေျပာေလ့ ရွိၾကပါတယ္။ အမွန္က “ေက်ေအာင္ မဆပ္ႏိုင္ဘူးလို႔” ေဟာထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ “ေက်ေအာင္ဆပ္ဖို႔ မလြယ္ဘူး”လို႔သာ ေဟာထားတာပါ။ “လြယ္လြယ္ဆပ္႐ံုနဲ႔ ေက်းဇူး မဆပ္ႏိုင္ဘူး” လို႔ ေဟာထားတာပါ။ “သာမန္ ဆပ္႐ံုနဲ႔ ေက်းဇူး မေက်ႏိုင္ဘူး။ အထူး ဆပ္မွ ေက်းဇူး ေက်ႏိုင္တယ္” လို႔ ဆိုလို ပါတယ္။ နသုပၸဋိကာရံ ၀ဒါမိ)
(ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔ ...၊ ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ေက်းဇူးကို အလြယ္ တကူဆပ္႐ံုနဲ႔ မေက်ႏိုင္ဘူး။ ေက် ေအာင္ ဆပ္ဖို႔ မလြယ္ဘူးလို႔ ငါ ဘုရား ေျပာခ်င္တယ္။ ပုဂၢိဳလ္ ႏွစ္ေယာက္ဆိုတာ ေမြးမိခင္နဲ႔ ေမြးဖခင္ မိဘအရင္း အျခာကို ေျပာတာပါ)
(ခ်စ္သား၊ ခ်စ္သမီးတို႔၊ မိဘ ေက်းဇူး အေက် ဆပ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္း ေတြကို ငါဘုရား ၫႊန္ျပပါရေစ။ သဒ္ၶါ တရားမရွိတဲ့ မိဘကို သဒၶါတရားနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္၊ သီလမရွိတဲ့မိဘကို သီလနဲ႔ ျပည္႔စံုေအာင္၊ မေပးရက္ မလွဴရက္ ႏွေျမာ၀န္တိုတဲ့ မိဘကို စြန္႔ၾကဲေပးကမ္း လွဴဒါန္းျခင္းနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္၊ ပညာ ဉာဏ္မရွိတဲ့ မိဘကို ပညာဉာဏ္န႔ဲ ျပည့္စံုေအာင္ ေကာင္းစြာ နာယူ တည္ေဆာက္ ေစမယ္။ ေလးေလးနက္နက္ သက္၀င္ ေစမယ္။ ခိုင္ခိုင္ခံ့ခံ့ တည္တံ့ျမဲျမံေစမယ္ ဆိုရင္ မိဘ ေက်းဇူးကို တု႔ံျပန္ၿပီးသား၊ အေက်ဆပ္ၿပီးသား ျဖစ္သြားပါတယ္)
အဲဒီစာပိုဒ္ဟာ ဘေမာင္ကို စိတ္ အလႈပ္ရွားဆံုး ျဖစ္ေစခဲ့တယ္။ တိုက္ ဆုိင္မႈေလးေတြလည္း ရွိလာလို႔ ပီတိလည္း ျဖာခဲ့ရပါတယ္။ အင္အားေတြ လည္း အမ်ားႀကီး တိုးပြား လာခဲ့တယ္။ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိလည္း စိတ္ထဲမွာ ေပါ့ပါးရွင္းလင္း သြားခဲ့ရပါတယ္။ ေတြးၾကည့္ေလ အႏွစ္သာရ ျပည့္စံုေလ ျဖစ္တဲ့ ဗုဒၶရဲ႕အဆံုးအမပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘကို ေကၽြးေမြးတာက ဒီဘ၀ တစ္ခုတည္း အတြက္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မိဘကို သဒၶါတရား ပြားမ်ားေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ သီလ ျပည္႔စံုေအာင္ လုပ္ေပးတာ၊ ပညာဉာဏ္နဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ျဖည့္ဆည္း ေပးႏုိင္တာဟာ ကိုယ့္မိဘအတြက္ ဒီတစ္ဘ၀စာတင္ မဟုတ္ေတာ့ဘဲ ေနာင္ဘ၀ေတြအထိ အက်ဳိးေပးေအာင္ ျဖည့္ဆည္းေပးတာ ဆိုတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။
အရာရာမွာ “ပညာဓိက” ဆိုတာ ပိုၿပီး ေပၚလြင္ လာပါတယ္။ မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္းကို အတိအလင္း ဖြင့္ေပးတဲ့ ဆရာေတာ္ကိုလည္း ဦးအႀကိမ္ႀကိမ္ တင္မိရပါတယ္။ အေက်ဆပ္ႏုိင္တာ၊ မဆပ္ႏိုင္တာက ေတာ့ ဘေမာင္တို႔ရဲ႕အပိုင္းေပါ့။ အေက် ဆပ္နည္း သိသြားရတာကိုက အဖိုး မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အသိရတနာ တစ္ပါးပါ။
(မိဘေက်းဇူးဆပ္လို႔ မေက်ႏိုင္ ဘူးဆိုတာ ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ လိုအပ္ခ်က္ ေတြကိုပဲ ျဖည့္ဆည္းေပးတဲ့ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး ဆပ္ျခင္းကို ရည္ရြယ္ၿပီး ေျပာတာပါ၊ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး မေက်ဘူး ဆိုေပမယ့္ အဲဒီ နည္းနဲ႔လည္း ဆပ္ေတာ့ ဆပ္ေနရမွာပဲ။ အဲဒီေလာက္နဲ႔ ေက်နပ္ မေနဘဲ ေန႔စဥ္၊ လစဥ္ ဆိုသလို မိဘကို အရိပ္ တၾကည့္ၾကည့္နဲ႔ ျပဳစု ေစာင့္ေရွာက္သင့္ပါတယ္။
မိဘက ကိုယ့္ကို ထမင္း ဘယ္ႏွနပ္ ေကၽြးခဲ့ဖူးသလဲ။ ကိုယ္ကေကာ မိဘကို ထမင္းဘယ္ႏွနပ္ ျပန္ေကၽြးခဲ့ၿပီးၿပီ လဲ။ “ျပန္ေတြးၾကည့္ရင္ ရွက္စရာ” ဆိုတဲ့ စကားမ်ဳိး ဘယ္ေတာ့မွ ေျပာစရာ မလိုေအာင္ အစြမ္းကုန္ ျဖည့္ဆည္းေပး လုိက္စမ္းပါ။ မိဘ ေသခါမွ “ေက်းဇူး မဆပ္လုိက္ရေလျခင္း” လို႔ အရွက္မရွိ ေအာ္ငို မေနပါနဲ႔။
ေပးမွ လွဴမွ မိဘကုိ ေက်းဇူးဆပ္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ မိဘရဲ႕ ေ၀ယ်ာ၀စၥ ကိစၥႀကီးငယ္ကို လက္႐ံုးအားနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ ေပးတာဟာလည္း ေက်းဇူး ဆပ္တာပါပဲ။ မိဘ မက်န္းမာရင္ ကိုယ္တိုင္ကုိယ္က် ဂ႐ုတစိုက္ ျပဳစုတာတို႔ ျပဳလုပ္ ေပးသင့္ပါတယ္။
စိတ္မထားတတ္တဲ့ မိဘ စိတ္ထားတတ္ေအာင္၊ ကုသိုလ္ နည္းပါးတဲ့ မိဘ ကုသိုလ္ တိုးပြားေအာင္ ကူညီပံ့ပိုး ေပးတာကို ဓမၼနည္းနဲ႔ ေက်းဇူးဆပ္တယ္ လို႔ ေခၚပါတယ္။ မိဘရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားေရး အတြက္ စိတ္အာဟာရေတြနဲ႔ ေက်းဇူး ဆပ္တာမို႔ “စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေက်းဇူးဆပ္နည္း” လို႔လည္း ဆိုႏုိင္ပါတယ္။
ကုိယ့္ရဲ႕ကူညီ ပံ့ပိုးေပးမႈေၾကာင့္ မိဘရဲ႕ စိတ္ဓာတ္ ျမင့္မားမႈနဲ႔ ကုသိုလ္ တိုးပြားမႈက ဘ၀လြတ္ေျမာက္မႈ အဆင့္ အထိ တက္လွမ္းသြားႏိုင္ၿပီ ဆိုရင္ အဲဒီလို တက္လွမ္းႏိုင္ေအာင္ ဓမၼနည္းနဲ႔ ေက်းဇူးဆပ္တဲ့ သားသမီး အေနနဲ႔ မိဘ ေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ၿပီးသား ျဖစ္သြား ေတာ႔တာပါပဲ။ ေသရင္ ၿပီးၿပီလို႔ ယူဆေနတဲ႔ မိဘကို ေသရင္ မၿပီးေသးဘဲ ကိုယ္ျပဳထားတဲ့ ေကာင္းကံ၊ မေကာင္း ကံ အားေလ်ာ္စြာ ဘ၀သစ္ ထပ္ျဖစ္ရဦးမယ့္ အေၾကာင္း၊ ကံကို မယံုတဲ့မိဘကို သရက္ေစ့ထဲမွာေတာင္ သရက္ပင္ ေပါက္ၿပီး သရက္သီးေတြ အမ်ားႀကီး သီးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သတၱိ ကိန္း၀ပ္ ေနသလို ျပဳေျပာၾကံသမွ် လုပ္ရပ္ထဲ၊ စိတ္ဓာတ္ထဲမွာလည္း ေကာင္းက်ဳိး သို႔မဟုတ္ ဆိုးက်ဳိးေပးႏိုင္တဲ့ ဓာတ္သတၱိေတြ ကိန္း၀ပ္ေနေၾကာင္း နားလည္ သေဘာေပါက္ေအာင္ ရွင္းျပေပးရမွာေပါ့။
သီလမရွိတဲ့ မိဘကို သီလနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီး ေပးရမယ္။ ဒါနရွိၿပီး သီလ မရွိရင္ ပစၥည္းဥစၥာ ခ်မ္းသာေပ မယ့္ အနာေရာဂါ မ်ားတတ္ေၾကာင္း၊ ေသခါနီး ေကာင္းရာ သုဂတိ ေရာက္ေရး ကိစၥကို သီလကသာ အဆံုးအျဖတ္ ေပးေၾကာင္း နားလည္ေအာင္ ေျပာျပေပးရပါ့မယ္။ ငါးပါးသီလ ေစာင့္ထိန္းျဖစ္ ေအာင္၊ ဥပုသ္သီလ က်င့္သံုးျဖစ္ေအာင္လည္း ကူညီ ေဆာင္ရြက္ေပးရပါ့မယ္။
ႏွေျမာ တြန္႔တိုတဲ့ မိဘကို အလွဴ ဒါနနဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီး ေပးရမယ္။ ပညာဉာဏ္ မရွိတဲ့ မိဘကို ပညာဉာဏ္နဲ႔ ျပည့္စံုေအာင္ ဖန္တီးေပးရမယ္။ ၾကံဳ ေတြ႔လာသမွ် အျဖစ္အပ်က္ေတြအေပၚ အဆိုး ျမင္စိတ္နဲ႔ပဲ အဖ်က္သေဘာ တု႔ံျပန္တတ္တဲ့ မိဘကို အေကာင္းျမင္ စိတ္နဲ႔ အျပဳသေဘာ တု႔ံျပန္တတ္ေအာင္၊ စိတ္ ထားမမွန္တဲ့ မိဘကို စိတ္ထားမွန္ေအာင္ စိတ္ရွည္ လက္ရွည္နဲ႔ ေဖ်ာင္းဖ် နားခ်ေပးရပါ့မယ္။ ၀ိပႆနာအလုပ္ အားမထုတ္ခ်င္တဲ့ မိဘကို ပစၥဳပၸန္ စိတ္ ေအးခ်မ္းသာဖို႔ အတြက္ေရာ သံသရာ ဘ၀လြတ္ေျမာက္ဖို႔အတြက္ပါ ၀ိပႆ နာဟာ မလုပ္မျဖစ္ အေရးႀကီးေၾကာင္း ေျပာျပ ေပးရပါမယ္။ အိမ္မွာ တရားအား ထုတ္ျဖစ္ေအာင္၊ လိုအပ္ရင္ ရိပ္သာ သြားျဖစ္ေအာင္ အစြမ္းကုန္ ကူညီေဆာင္ ရြက္ေပးရပါ့မယ္။
သဒၶါ၊ သီလ၊ စာဂ၊ ပညာလို႔ ေခါင္းတပ္ၿပီး ေဟာထားေပမယ့္ လိုရင္းကေတာ႔ မိဘကို ကုသိုလ္တရား တုိးပြားေအာင္၊ တရားထူး တရားျမတ္ ရရွိသထက္ ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ ကူညီၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ဖို႔ပါပဲ။ ကိုယ္႔ရဲ႕ စြမ္း ေဆာင္ကူညီမႈေၾကာင့္ မိဘမွာ ေအာက္ထစ္ဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ကၽြတ္တမ္း ခိုခြင့္ရတယ္ ဆိုရင္ကိုပဲ မိဘေက်းဇူး အႂကြင္းမဲ့ ေက်သြားပါၿပီ။ ေအာက္ဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ ရၿပီးရင္ က်န္တဲ့ အထက္ သံုးမဂ္၊ သံုးဖိုလ္က ေသခ်ာ ေပါက္ရေတာ့မွာပါ။)
ဆရာေတာ္က မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္နည္းကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နဲ႔ စိတ္ရွည္လက္ရွည္ ထိထိမိမိပဲ အထက္ပါတိုင္း ေရးျပထားပါတယ္။ မိဘ ေက်းဇူးဆပ္႐ံု၊ ေက်႐ံုတင္ မဟုတ္ဘဲ ကိုယ့္အေပၚ ေက်းဇူးႀကီးခဲ့ သူကို ေက်းဇူး ဆပ္ႏိုင္လို႔ သားသမီးေတြ အေပၚမွာလည္း အင္မတန္ႀကီးတဲ့ ကုသိုလ္ေတြ ရႏုိင္တယ္ ဆိုတာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဖတ္ရင္းက ဆရာေတာ္ရဲ႕ေက်း ဇူးတရားေတြကို ပိုၿပီး ဆင္ျခင္မိလာရ ျပန္ပါတယ္။ လူတိုင္း ဖတ္မိႏုိင္ၾကပါ ေစလို႔လည္း ဆႏၵျပဳရပါတယ္။ ဒီအသိ တစ္ခုတည္း အေပၚ ယံုယံုၾကည္ၾကည္နဲ႔ သိလိုက္ရတာကိုက ကုိယ္ ရခဲ့တဲ့ ေခတ္ေပၚဘြဲ႔ေတြက ေပးတဲ့ ေခတ္အသိထက္ တန္ဖိုး အမ်ားႀကီး ႀကီးမားတယ္လို႔ ခံယူ လိုက္ပါတယ္။ ဒီဘ၀ လူျဖစ္ရတာကိုပဲ ေက်နပ္ေလာက္တဲ့ အဆင့္မ်ဳိး အထိ ၀မ္းသာပီတိ ျဖစ္ခဲ့ ရပါတယ္။ ဆရာေတာ့္ အသိထား ေရးသားမႈက တစ္ဆင့္ တိုးတက္ ျဖန္႔ၾကက္ၿပီး ေတြးၾကည့္ရင္ အျခား အလားတူ ကိစၥေတြမွာ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္ရမလဲ ဆိုတဲ့ အသိေတြလည္း တိုးပြား လာပါတယ္။
ဆရာေတာ္ ဆက္ေရးထားတာ ကလည္း တန္ဖိုး ႀကီးျပန္ပါတယ္။
( xxx ကိုယ့္ေၾကာင့္ မိဘရဲ႕ ၀ိပႆနာ အားထုတ္မႈ အေႏွာင္႔အယွက္ မျဖစ္ေအာင္ အရာရာ သတိျပဳ ေနထိုင္ျခင္းတို႔ျဖင္႔ မိဘ ေက်းဇူးကို အေက် ဆပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတစ္ပါးကို မဂ္ဖိုလ္ နိဗၺာန္ရေအာင္ လုပ္ေပးဖို႔က သိပ္မေသခ်ာတဲ့ အတြက္ မိဘ ေက်းဇူးကို ဒီ တစ္ခါတည္းနဲ႔ အေက် ဆပ္ခ်င္လြန္း သပဆိုရင္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ ဒီဘ၀မွာ အနည္းဆံုး တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ရေအာင္ ၀ိပႆနာ အလုပ္ကို လုပ္တာဟာ အေကာင္းဆံုးပါပဲ)
အနည္းဆံုးေတာ႔ ေက်းဇူးဆပ္နည္းကို ဘေမာင္တို႔ ေကာင္းေကာင္း သိခြင့္ ရႏိုင္လိုက္ၾကပါတယ္။ ေက်းဇူး ေက်တာ မေက်တာက တစ္ပိုင္း၊ ေက်းဇူး ဆပ္တာက တစ္ပိုင္းလို႔ ခြဲျခားသိျမင္ ႏုိင္ျပန္ပါတယ္။ ရွည္လ်ားတဲ့ သံသရာႀကီးမွာ သူက မိဘျဖစ္လိုက္၊ ကိုယ္က မိဘျဖစ္လိုက္နဲ႔ သူ႔ေက်းဇူး ကိုယ့္ေပၚ က်န္၊ ကိုယ့္ေက်းဇူး သူ႔ေပၚက်န္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကိုလည္း ဆရာေတာ္က ရွင္းျပထားေသးတယ္။
(ဒါေၾကာင့္ ေက်းဇူးေက်တာ၊ မေက်တာကို အဓိကမထားဘဲ “ေက်းဇူး ဆပ္ေနဖို႔ အဓိက”လို႔ ႏွလံုးသြင္းၿပီး ေလာကနည္းနဲ႔ေရာ၊ ဓမၼနည္းနဲ႔ပါ မိဘကို အျမဲ ေက်းဇူး ဆပ္ေနဖို႔ပဲ အေရးႀကီးတယ္။ မိဘကို ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာေရာ၊ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာေရာ အဆင္႔အတန္း ျမင္႔ေအာင္ ေက်းဇူး ဆပ္ေနတဲ့ သားေကာင္း သမီးေကာင္းရဲ႕ထံေမွာက္ကို ကံေကာင္းျခင္း လက္ေဆာင္ေတြ အရပ္ဆယ္မ်က္ ႏွာကေန “၀င္လာမစဲ တသဲသဲ” ဆိုသလို အလံုးအရင္းနဲ႔ ၀င္လာမွာကေတာ႔ ေသခ်ာေပါက္ပါပဲ)
ဆရာေတာ္ အရွင္ ဆႏၵာဓိကက မိဘေက်းဇူး အေက်ဆပ္တဲ့နည္း အျပင္ ေကာင္းတာလုပ္ရင္ ေကာင္းတာျဖစ္တယ္ ဆိုတဲ့ ကံ-ကံ၏ အက်ဳိးတရားကိုလည္း သြယ္၀ိုက္ၿပီး အသိ ေပးထားပါ တယ္။
မိဘေတြေၾကာင္႔ သားသမီးေတြ ျဖစ္လာၾကရတာပါ။ မိဘမရွိရင္ သားသမီးဆိုတာ မရွိႏုိင္ပါဘူး။ ရယူလိုစိတ္ အလွ်င္းမဲ့စြာ ေပးဆပ္လိုစိတ္ အရင္းခံ တစ္ခုတည္းနဲ႔သာ ျပဳစု ပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့ ၾကတဲ့ မိဘေတြကို ကိုယ့္အလွည့္က်ရင္ လက္မတြန္႔သင့္ၾကပါဘူး။ ကိုယ့္သား သမီးေတြ အေပၚ စြန္႔လႊတ္စိတ္ ထားသလိုပဲ မိဘေတြ အေပၚမွာလည္း ေက်းဇူး သိစိတ္နဲ႔ အနည္းဆံုးေတာ့ ေလာကနည္းနဲ႔ ေက်းဇူး တုံ႔ျပန္သင့္ၾကပါတယ္။ အသိအလင္း ရႏိုင္ၾကတဲ့ သူေတြကေတာ့ မိဘေတြ အေပၚ ဓမၼနည္းနဲ႔ တိုးတက္ၿပီး ေက်းဇူး ဆပ္ႏုိင္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။
ဘာပဲေျပာေျပာ လက္တစ္၀ါးေလာက္ ခပ္ပါးပါး စာအုပ္ေလးရဲ႕ တန္ဖိုးဟာ ဘေမာင္အတြက္ တန္ဖိုး မျဖတ္ႏိုင္တဲ့ အရာ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အသိ တိုးတက္ ေျပာင္းလဲမႈ ထက္ပိုတဲ့ တန္ဖိုးမရွိဘူးလို႔လည္း ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မိဘေတြနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ ကိစၥေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို အသိ ေပးခဲ့တဲ့ ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာ ဓိကကိုလည္း အႀကိမ္ႀကိမ္ ႐ိုေသစြာ ဦးတင္မိပါတယ္။ အစဥ္အလာ ဗုဒၶဘာသာ၊ မိ႐ိုးဖလာ ဗုဒၶဘာသာ အေတြးနဲ႔ ယံုၾကည္မႈ အမွားေတြကို ေခ်ဖ်က္ႏိုင္ဖို႔ အသိဆုိင္ရာ စာေပေတြကို မ်ားမ်ားေရး ႏုိင္ပါေစလို႔လည္း ေလးနက္စြာ ဆႏၵျပဳ လိုက္ရပါတယ္။
(ဆရာေတာ္ အရွင္ဆႏၵာဓိကကို ဤေဆာင္းပါးျဖင့္ ပူေဇာ္ပါသည္)
ေနဇင္လတ္
(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊စက္တင္ဘာလ ၂၀၁၁)
(ေရႊအျမဳေတ မဂၢဇင္း၊စက္တင္ဘာလ ၂၀၁၁)
No comments:
Post a Comment
အခုလို လာေရာက္အားေပးၾကတာ အထူးပဲ ၀မ္းသာ ပီတိျဖစ္ရပါတယ္ဗ်ား ... ။ေက်းဇူးအထူးတင္ပါတယ္။
ေက်ာ္ထက္၀င္း နည္းပညာ (ဘားအံ)
www.kyawhtetwin.blogspot.com